سازوکارهای پیشگیری اجتماعی از جرایم مفاسد اخلاقی در فضای سایبری (مورد مطالعه: فرماندهی انتظامی تهران بزرگ)

زمینه و هدف: جرایم در فضای سایبری در چند سال اخیر رشد چشمگیری داشته است یکی از این جرایم اعمال جرایم مفاسد اخلاقی می‌باشد. بنابراین، تحقیق حاضر، با هدف تعیین ساز وکارهای پیشگیری اجتماعی از جرایم مفاسد اخلاقی در فضای سایبری در فرماندهی انتظامی تهران بزرگ نگاشته شده است.روش‌شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت داده‌ها، آمیخته (کیفی و کمّی) است. همچنین از نظر گردآوری داده‌ها در رویکرد کیفی، روش پژوهش اکتشافی و در رویکرد کمّی از نوع پیمایشی است. در بخش کیفی، از مصاحبۀ نیمه‌ ساختار یافته با 28 نفر از خبرگان تخصصی در حوزۀ فضای سایبر به‌ صورت هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری برای بومی‌سازی مفهومی پژوهش استفاده شد. در بخش کمّی، جامعۀ آماری، فرماندهان، مدیران میانی و کارکنان صاحب‌نظر در فرماندهی انتظامی تهران بزرگ به تعداد حدود 560 نفر بودند که به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. در نهایت، 115پرسش‌نامه بسته پاسخ، در بخش‌های مختلف این فرماندهی با در نظر گرفتن روش اختصاص متناسب، توزیع شد. برای تحلیل داده‌های بخش کیفی از روش تحلیل ‌محتوا و در بخش کمّی از نرم‌افزار spss و لیزرل و جهت تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری استفاده شد.یافته‌ها: در تحلیل یافته‌های بخش کیفی سازوکارهای پیشگیری اجتماعی از جرایم مفاسد اخلاقی در فضای سایبری دارای 71 مضمون، 15 مولفه و 3 بعد اساسی قبل از وقوع، حین وقوع و بعد از وقوع می‌باشد. یافته‌های بخش کمّی نیز بیانگر این است که ضریب تاثیر برنامه‌های فرهنگی و تقویت توانمندی‌های  اجتماعی با بیشترین میزان، به ‌عنوان موثرترین مولفه‌های اثرگذار بر پیشگیری اجتماعی است.نتیجه‌گیری: با توجه به اولویت‌بندی صورت گرفته در مورد مولفه‌های پیشگیری اجتماعی در فضای سایبری، مدیران باید به ‌طور جدّ در زمینه‌های «برنامه‌های فرهنگی (4.75)، تقویت توانمند‌های اجتماعی (4.71)، آموزش‌های عمومی (4.67) و اطلاع‌رسانی عمومی (4.62)» اقدامات موثر و مستمری را انجام دهد. بر این اساس پیشگیری از مفاسد اخلاقی در وضعیت‌های سه گانه قبل، حین و بعد از وقوع نیازمند اقدامات متناسب با خود می‌باشد.

mechanisms of social prevention of crimes of moral corruption in cyberspace (case study: greater tehran disciplinary command)

background and aim: over the last few years, crimes in cyber space have grown significantly. one of these crimes is moral corruption. therefore, the present research is conducted in the greater tehran police command, aimed at determining the mechanisms of social prevention of crimes of moral corruption in the cyber space.methods: in terms of aim, the research is of applied type, and in terms of nature of the data is of mixed type (qualitative and quantitative). also, in terms of data collection, in the qualitative approach, the research method is of exploratory type, and in the quantitative approach, it is of survey type. in the qualitative part, a semi-structured interview with 28 cyber space experts was used in a target-oriented manner until reaching theoretical saturation for the conceptual localization of the research. in the quantitative part, the statistical population included about 560 commanders, middle managers and expert staff in the police command of greater tehran, who were selected using stratified sampling. finally, 115 close-ended questionnaires were distributed in various departments of the command, taking into account the proportional allocation method. content analysis method was used to analyze the data in the qualitative part, and spss and lisrel were used in the quantitative part, and confirmatory factor analysis tests and structural equations were used to analyze the data.findings and conclusions: in the analysis of the findings of the qualitative part of social prevention mechanisms of moral corruption crimes in cyberspace, there are 71 themes, 15 components and 3 basic dimensions before, during and after the occurrence. the findings of the quantitative part also indicate that the effectiveness of cultural programs and strengthening social capabilities are the most effective components of social prevention.as a result, given the prioritization of the components of social prevention in the cyber space, managers should seriously focus on cultural programs (4.75), strengthening social capabilities (4.71), public education (4.67) and public information (4.62) to carry out effective and continuous measures. based on this, the prevention of moral corruption in the three situations- before, during and after the occurrence- requires appropriate measures in proportionate with itself.