اصل اعتبار گواهینامه ثبت اختراع و اعمال آن در نظام حقوقی ایران

مهم‏ترین سندی که در دعاوی نقض حق اختراع از سوی طرفین دعوا به دادگاه ارائه می‏شود گواهی ثبت اختراع است که از وجود حقی در محدوده‏ای مشخص برای دارنده آن حکایت می‌کند. یکی از اصول مهم برای تعیین اعتبار این سند اصل اعتبار گواهی ثبت اختراع است که قلمرو اعمال آن به شرایطی بستگی دارد؛ از ‏جمله نوع نظام ثبتی و کارکرد اداره ثبت آن. موضوع اصلی آن است که آیا دادگاه‌ها به اجرای این اصل ملزم‌اند و جایگاه اصل یادشده در ایران چگونه است؟ به همین منظور در تحقیق حاضر با روش تحلیلی‌ ‏توصیفی، ضمن مطالعه نوع نظام ثبتی اختراعات در ایران، قابلیت اعمال این اصل بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که با توجه به اعتبار دو دسته از گواهی‏های ثبت اختراع در ایران، که بخشی تحت نظام اعلامی (به موجب قانون ثبت علائم و اختراعات سال 1310) و بخشی تحت نظام بررسی (به موجب قانون ثبت اختراعات، طرح‏های صنعتی، و علائم تجاری سال 1386) صادر شده‏اند، اعمال اصل اعتبار در خصوص همه گواهی‏ها یکسان نیست و اعمال این اصل فقط در رابطه با دعاوی مربوط به اختراعات ثبت‌شده تحت نظام ماهوی ایجادشده به موجب قانون ثبت اخیر ممکن است.

Presumption of Validity of Patents and its Implication in Iranian legal system

The most important document to be used in any patent litigation is the patent itself which defines a patent right and determines its scope. The presumption of validity is a judicial presumption accepted in many countries.  But the applicability of this presumption relies on factors like the patent registration system and the way the registration authority works. This article examines the necessity of applying this presumption in Iranian legal system. The descriptive analytical method is applied in this article mainly and some case studies are done as well. Finally taking into account the two branches of Patents valid in Iran (patents issued under act of 1310 and those issued under the act of 1386) it concludes that this presumption should not be necessarily adopted in all Iranian courts according to the type of patents concerned because some are issued under a declaration system and others are issued under a substantive search system.