تحلیل معیارهای احراز اصالت آثار معماری در حقوق مالکیت فکری

آثار معماری به منزله یکی از عرصه‌های مهم هنری در اسناد بین‌المللی (همچون بند 1 ماده 2 کنوانسیون برن) و حقوق کشورهای مختلف (مانند بند 7 ماده 2 قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان، و هنرمندان ایران) مورد حمایت قرار گرفته‌اند. اما این حمایت در عمل با چند چالش جدی‌ همچون تحلیل مفهوم ساختمان، تفکیک اثر اولیه (نقشه) از ساختمان، تحلیل عنصر اصالت‌ مواجه است. در تحقیق حاضر سعی شد عنصر اصالت به مثابه یکی از ارکان اثر قابل حمایت در مخلوقات حوزه معماری تحلیل شود. مهم‌ترین معیارهای اصالت در آثار معماری معیار عدم کارکرد، معیار تجزیه، و معیار مطلق هستند. اما به دلیل نقصان هر یک از این معیارها معیارهای فرعی نیز وجود دارند که می‌توانند در این مسیر به قاضی کمک کنند. تحلیل هر یک از این معیارهای اصلی و فرعی در نهایت محققان را به این نتیجه رهنمون کرد که هیچ‌ معیار برتر و مطلقی وجود ندارد.

Analysis of Criteria for Originality of Architectural Works in Intellectual Property Law

Architectural works have been protected as one of the most important fields of art in international documents (such as Article 1, paragraph 2, of the Berne Convention) and the law of different countries (such as Article 7, paragraph 2 of the Law on the Protection of Authors, Writers and Artists of Iran). In practice, it faces several serious challenges such as analyzing the concept of the building, separating the original work (plan) from the building, and analyzing the element of originality. In the present article, we have attempted to analyze the element of originality as one of the pillars of a work that can be supported in the field of architecture. The most important criteria of originality in architectural works can be called nonfunctional criterion, dissection criterion and absolute criterion. However, due to the lack of any of these criteria, there are also subcriteria that can help the judge in this respect. The analysis of each of these main and subcriteria ultimately leads us to the conclusion that there is no superior or absolute criterion.