واکاوی وضعیت حقوقی قرارداد لیسانس فضولی مالکیت فکری با تاکید بر نظام اختراعات

یکی از سوالات بنیادین در ارتباط با تحلیل حقوق قراردادی در عرصه حقوق مالکیت فکری، وضعیت قرارداد لیسانس فضولی است به این معنا در صورتی که لیسانس‏دهنده در زمان اعطای حق بهره‌برداری به لیسانس‏گیرنده مالک حقوق مالکیت فکری نباشد و یا اختیار انعقاد قرارداد را نداشته باشد، از حیث حقوقی، قرارداد یادشده چه وضعیتی دارد؟ در پاسخ به سوال طرح‌شده میان دکترین مالکیت فکری سه دیدگاه قابل طرح است. برخی بطلان  قرارداد را مناسب دانسته‏اند. زیرا در فرض فضولی بودن قرارداد، تنها چنین وضعیتی، حقوق انحصاری دارنده مالکیت فکری را حفظ می‏کند. در مقابل، گروه دیگر، مطابق قواعد عمومی حاکم بر قراردادها قائل به عدم نفوذ قرارداد لیسانس هستند. با این حال، برخی از دکترین داخلی، با این استدلال که اولاً به دلیل وجود تعارض با مبانی حقوق اختراعات و دوم تحلیل مبتنی بر نظام ثبت اسناد و نهایتاً حمایت از دارنده با حسن‌نیت و با تاکید بر تحلیل‌های اقتصادی، قائل به دیدگاه صحت هستند. نوشته حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی و نقد دلایل بطلان و نظریه صحت به این نتیجه رسیده است که وضعیت عدم نفوذ در پاره‏ای از موارد مطابقت بیشتری با قواعد حقوقی حاکم بر لیسانس دارد.

Analysis of the legal status of the unauthorized license contract with the emphasis on the system of patent law

One of the fundamental questions related to the analysis of intellectual property contract law is the status of the unauthorized license agreement. If the licensor granting the exploitation right to the licensee is not the owner of the intellectual property rights, what is the legal status of this contract? To answer to the question, there are three doctrines. Some of them recognize the nonnullity of the license agreement because, in case of an unauthorized contract, the nullity could maintain the owner’s exclusive rights. Another group, according to the general rules of contracts, supports the invalidity of the contract. However, some doctrines recognize the validity of a contract. Their arguments are based on innovation and creativity in intellectual property, conflicting with the principles of patents, and protecting the owner who has the good faith with an emphasis on economic analysis. Thus, they conclude that the unauthorized license contract is concluded correctly. Therefore, the owner could not nullify the contract. The present article criticizes the situation of nullity and invalidity. It analyses and criticizes the invalidity and nullity and concludes that the situation of invalidity is more in line with the legal rules of the domestic system.