کاربرد اصل عدم تبرع

اصل عدم‌تبرع یکی از امارات قانونی است که کاربرد آن در نظریات فقهی و حقوقی و به‌تبع در آرای قضایی مورد اختلاف است؛ طوری که در بعضی از نظریات فقهی در توصیف قرارداد و در دکترین حقوقی و آرای قضایی به مبنا و منشا ایفا و پرداخت طبق ماده 265 قانون مدنی استناد شده است. در این پژوهش، با توجه به مستندات این اصل، ثابت شد که این اصل به‌هیچ‌وجه در حوزه حقوق قراردادها کاربرد ندارد. چون در این حوزه باید به ظهور اقتضای ذات یا اطلاق قرارداد یا توافق طرفین استناد شود. اما در حوزه خارج از قراردادها در مواردی این اصل کاربرد دارد که اولاً ذی‌نفع داوطلبانه به درخواست منتفع، بدون وظیفه قانونی، منفعتی رسانده باشد و ثانیاً عمل نفع‌رساننده ظاهر در مجانی بودن نباشد.

Principle of NonGratuitous Application

The Principle of NonGratuitous is one of the legal presumptions that it’s application and position have been disputed in jurisprudential and legal opinions and, consequently, in some jurisprudential opinions regarding contract description, and in legal doctrine and judicial judgments, it is referred to basis and source of fulfilment and payment according to Article265 of Civil Code.  In this paper, with due referring to reasons of this principle, it has been proved that this principle cannot be invoked in the field of contract law because in this area it is necessary to refer to the substance requirements of the contract or the common use of an agreement or explicit agreement of Parties. But in the outer of contracts field, this principle can be applicable in some cases that, firstly, the beneficiary, voluntary or without any legal duty, benefits other party based on his or her request. Secondly, the beneficial act is not gratuitous apparently.