بررسی میزان شیوع گونه‌های آفلاتوکسین زای آسپرژیلوس و باقیمانده آفلاتوکسین به روش الایزا در خوراک ماهی قزل‌آلای رنگین کمان در استان‌های تهران و آذربایجان غربی

در تحقیق حاضر تعداد 96 نمونه خوراک ماهی قزل‌آلای‌رنگین کمان، به روش تصادفی ساده و قشری، در طی دو فصل بهار و تابستان (پانزدهم هر ماه) سال 1386 با اهداف تعیین میزان شیوع گونه‌های آفلاتوکسین ساز آسپرژیلوس و باقیمانده آفلاتوکسین توتال در خوراک انبار شده مصرفی ماهیان در استخرهای پرورشی استان آذربایجان غربی بر حسب فصول (بهار و تابستان) به روش الایزا و بر حسب ppb و همچنین تعیین باقیمانده این سم در خوراک تولیدی ماهیان در کارخانجات تولیدی خوراک آبزیان استان‌های تهران و آذربایجان غربی بر حسب فصول و به روش فوق‌الذکر، جمع‌آوری شدند. به منظور بررسی میزان شیوع گونه‌های آسپرژیلوس، براساس استاندارد 997 موسسه استاندارد ایران، اقدام شد. جهت تعیین میزان باقیمانده آفلاتوکسین از روش الایزا و با بهره‌گیری از کیت «آگراکوانت» شرکت «romer lab.» استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که فقط 3/8 % نمونه‌ها به قارچ آسپرژیلوس فلاووس آلوده بوده و آ. پارازایتیکوس عملاً جداسازی و مشاهده نگردید. بررسی‌ها نشان داد که میزان شیوع آ. فلاووس با فصل‌های نمونه برداری در سطح کمتر از 05/0 رابطه معنی‌داری ندارد و وجود و عدم وجود آن به تفکیک فصل و ماه یکسان می‌باشد. بررسی میانگین مقادیر آفلاتوکسین، نشان داد که مقادیر این عامل همگی پایین‌تر از سطوح مورد پذیرش تعیین شده توسط کمیته مشترکwho وfao می‌باشند. از طرفی میانگین میزان باقیمانده آفلاتوکسین توتال در فصول بهار و تابستان در خوراک انباری مراکز مختلف پرورشی استان آذربایجان غربی و کارخانجات استان تهران، یکسان بوده و تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد(p < 0.05). ولی بین میزان باقیمانده آفلاتوکسین توتال کارخانه تولیدی استان آذربایجان غربی در فصول بهار و تابستان در سطح کمتر از 05/0 تفاوت معنی‌داری وجود دارد و میزان آن در بهار (ppb 6/8) بیشتر از تابستان (ppb1/6) است. نتایج کلی این آزمون بر حضور بسیار پایین غیرتاثیرگذار آسپرژیلوس فلاووس بر حضور مقادیر آفلاتوکسین توتال در خوراک ماهیان تاکید داشته و با توجه به پایین بودن مقادیر آفلاتوکسین کمتر از ppb20، بر سلامت خوراک تولیدی ماهی قزل‌آلای رنگین کمان در استان‌های تهران و آذربایجان غربی (در بهار و تابستان 1386) دلالت می‌کند.