بررسی اثرات محافظتی ملاتونین روی تغییرات هیستولوژیک روند اسپرماتوژنز در موش صحرایی تحت درمان با جمسیتابین

اثرات سیتوتوکسیک شیمی درمانی و اشعه درمانی با تغییرات زیادی در دستگاه تناسلی مردان همراه است. ملاتونین یکی از ترشحات غده اپی فیز بوده که به عنوان آنتی اکسیدان شناخته شده است.هدف از تحقیق حاضر بررسی اثرات محافظتی ملاتونین روی اختلالات اسپرماتوژنز ناشی از درمان با جمسیتابین به کمک ارزیابی های بافت شناسی بیضه می باشد.مطالعه حاضر برروی 48 سر موش نر بالغ 8 هفته انجام شد حیوانات در 6 گروه شامل گروه کنترل دریافت کننده نرمال سالین، گروه 2 و 3 به ترتیب دریافت کننده mg/kg20 و 10 ملاتونین و گروه 4، دریافت کننده تک دوز mg/kg50 جمسیتابین به صورت داخل صفاقی و گروه 5 و 6 به دنبال تجویز mg/kg 50 جمسیتابین به مدت 14 روز ملاتونین mg/kg 20 و 10 دریافت می کرد، 14 روز پس از شروع درمان بیضه همه حیوانات جدا شد و پس ازفیکس کردن در فرمالین بافر 10% و تهیه اسلایدهای هیستولوژی ارزیابی ها از طریق مطالعات لوله‌های سمی نیفروس و شمارش سلول‌های زایا و سوماتیک انجام گرفت. آنالیزهای آماری با کمک روش ناپارامتری کروسکال والیس انجام گرفت و سطح آماری p < 0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.موش‌های تحت درمان با جمسیتابین در مقایسه با گروه کنترل، کاهش معنی داری در ارزیابی ها و کیفیت اسپرماتوژنز نشان دادند (p < 0.01) . پارامترهای کمی لوله‌های سمی نیفروس در گروه چهارم در مقایسه با کنترل کاهش معنی‌داری نشان داد .(p < 0.01) در حالی که ملاتونین در گروه 6، باعث طبیعی شدن قابل توجه پارامترهای لوله‌های سمی نیفروس (p < 0.05) در مقایسه با گروه 4 شد. ملاتونین، تعداد همه سلول‌های زایا و سوماتیک را در گروه 6 و 3 در مقایسه با گروه 4 به صورت معنی دار (p < 0.05) افزایش داد (افزایش کیفیت اسپرماتوژنز) و در گروه 6 منجر به خنثی نمودن عوارض ناشی از جمسیتابین شد.1*- دانشجوی کارشناسی ارشد بافت شناسی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایرانaf.fazili@yahoo.com 2- گروه علوم تشریحی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران 3- گروه پاتولوژی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران 4- گروه فارماکولوژی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران 5- گروه اپیدمیولوژی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران6- دانشجوی کارشناسی ارشد بافت شناسی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایراننتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که ملاتونین دارای اثر محافظتی روی آسیب‌های بیضه القا شده با جمسیتابین است هر چند که مکانیسم نامشخص است، احتمالاً این عمل از طریق کاهش آسیبهای اکسیداتیو صورت می‌گیرد