ارزیابی اثرات بی دردی و آرام بخشی تزریق پتیدین (مپریدین) با زایلازین هیدروکلراید در اسب

هدف از این مطالعه بررسی اثرات بی‌دردی و آرام بخشی پتیدین هیدروکلراید با زایلازین می‌باشد. به همین منظورتعداد 10 راس اسب با سن بین 2 تا 8 سال ووزن بین 250 تا 350 کیلوگرم به دو گروه 5 راسی تقسیم شدند. به اسب‌های گروه تیمار، ترکیب پتیدین با دوز 2 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بصورت داخل عضلانی و زایلازین 2% به میزان 2/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بصورت داخل وریدی تزریق گردید. همچنین به اسبان گروه شاهد، نرمال سالین به میزان 1 میلی‌لیتر به ازای هر 45 کیلوگرم وزن بدن بصورت داخل وریدی تزریق گردید. برخی از علایم حیاتی همچون درجه حرارت، تعداد تنفس و ضربان قلب قبل از تزریق دارو و در فواصل 5 دقیقه‌ای تا 6 ساعت پس از تزریق مورد اندازه‌گیری واقع و ثبت گردید. وسعت و میزان بی دردی احتمالی از تحریک فرو بردن یک سوزن نازک در نواحی مختلف مقعد، پرینه و پهلوها و واکنش و عکس العمل حیوان ثبت گردید. نتایج حاصل توسط آنالیز واریانس دوطرفه (anova) و آزمون اندازه‌های تکراری (repeated measurement) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و برای بررسی با سطح معنی‌داری  05/0>p از تست چند دامنه‌ای دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد تزریق همزمان پتیدین و زایلازین باعث ایجاد حالت آرام بخشی مناسب گردید. پایین آمدن سر و شل شدن لب پایین مشهود بود. علائم شدیدتر تضعیف عمومی مانند عدم تعادل در اکثر اسب‌ها مشاهده گردید. حیوان به تمامی تحریکات نیش سوزن با حرکات دم و قسمت خلفی و انقباض عضلات ناحیه وگاهی لگد زدن پاسخ داد. میانگین ضربان قلب به طور قابل توجهی در گروه درمانی در زمان‌های 30و 60 پس از تزریق افزایش یافت که این تغییرات از نظر آماری )05/0>(p معنی‌دار بود. درجه حرارت بدن نیز به‌طور متوسط در اسب‌های گروه تیمار15 دقیقه پس از تزریق کاهش یافت که این تغییرات از نظر آماری )05/0>(p معنی‌دار بود. کمترین درجه حرارت مقعدی ثبت شده در گروه درمانی 3/0  ± 35.92 در 15 دقیقه بعد از تزریق بود که 30 دقیقه پس از تزریق به حالت پایدار بازگشت. تعداد تنفس درگروه درمانی به طور قابل توجهی در زمان‌های 15 و 30 بعد از تزریق در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافته است که این تغییرات از نظر آماری )05/0>(p معنی‌دار بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که تزریق توام پتیدین با زایلازین به میزان‌های ذکر شده سریع‌الاثر بوده و آرام‌بخشی مناسبی را در حیوان  ایجاد  می‌کند  در حالیکه  فاقد  اثرات  بی دردی می‌باشد و  عوارض جانبی این ترکیب دارویی نیز در حد قابل قبولی بوده و هیچگونه خطری برای حیوان ایجاد نمی‌کند.