معناکاوی رمزگان خطبه 64 نهج‌البلاغه (براساس الگوی رمزگان رولان بارت)

نهج‌البلاغه به عنوان یک مرجع غنی دینی و اعتقادی حاوی آموزه های معرفتی جهت آزادگی بشریت در طول تاریخ است. پژوهش حاضر با بررسی توصیفی تحلیلی و با مبنا قراردادن متن خطبه 64 نهج البلاغه از امام علی% از رهگذر رویکرد رمزگان پنج گانه در پی شناسایی ساختار اولیه این اثر است تا از ورای آن، معانی ضمنی خطبه را مطابق با پیشرفت های جامعه انسانی بازشناسی نماید. نشانه شناسی ساختاری از جمله تحلیل هایی است که در قرن بیستم و در پی نشانه شناسی سوسوری به شکوفایی رسید. «رولان بارت» نشانه شناس و منتقد ساختارگرای فرانسوی در پی نوعی استعدادیابی متن، شناسایی پژواک های معنایی متن را پیشنهاد کرد. وی این دیدگاه را با معرفی الگوی رمزگان پنج گانه (رمزگان هرمنوتیک یا معمایی، رمزگان پروآیرتیک یا کنشی، رمزگان معنابنی یا ضمنی، رمزگان نمادین یا تقابلی و رمزگان فرهنگی یا ارجاعی) ارائه داد. رولان بارت این نظریه را بر پایه هنجارمندی ساختار نشانه ای متن که عامل اصلی معناآفرینی است بیان کرد. دستاورد پژوهش گویای این مساله است که این رویکرد می تواند ابزار مناسبی جهت رسیدن به لایه های معنایی متون دینی و تفسیر آن ها باشد. بر این اساس، رمزگان معمایی، معمای زندگی را در سراسر متن مطرح می کند و رمزگان کنشی نیز با وجوه فعل های کنشی و امری در سطح متن، استعداد فطری انسان در گرایش به نیکی ها را شکوفا می سازد. رمزگان ضمنی با کارکرد برجسته سازی و معناسازی در پی تقویت بینش بشری نسبت به علت بنیادین خلقت، ایفای نقش می کند و رمزگان نمادین نیز با تقابل خیروشر، زیست مومنانه را جهت سعادت انسان پیشنهاد می دهد. رمزگان فرهنگی نیز نگرش ماورایی به زندگی را در قالب فلسفه خلقت نمایان می سازد.

analyzing the meaning of the codes of the 64th sermon of nahj al-balāghah (based on roland barthes code model)

nahj al-balāghah as a rich religious and religious reference contains epistemological teachings for the freedom of humanity throughout history. the present research, with a descriptive and analytical review and based on the text of the 64th sermon of nahj al-balāghah by imam ali, through the approach of the five ciphers, seeks to identify the primary structure of this work in order to recognize the implicit meanings of the sermon in accordance with the progress of human society. structural semiotics is one of the analyzes that flourished in the 20th century following saussure’s semiotics roland barthes, a french semiotician and structuralist critic, proposed to identify the text’s semantic pegs after a kind of talent search of the text. he presented this point of view by introducing the model of five ciphers (hermeneutic or enigmatic ciphers, proactive or action ciphers, meaningful or implicit ciphers, symbolic or counterfactual ciphers, and cultural or referential ciphers). roland barthes expressed this theory based on the normativeness of the symbolic structure of the text, which is the main factor of meaning creation. the result of the research shows that this approach can be a suitable tool to reach the semantic layers of religious texts and their interpretation. based on this, enigmatic ciphers raise the mystery of life throughout the text, and active ciphers, with the aspects of active and imperative verbs at the level of the text, make the human’s innate talent flourish in the direction of goodness. implicit symbols play a role by highlighting and creating meaning in the pursuit of strengthening human insight into the fundamental cause of creation, and symbolic symbols also suggest a religious life for human happiness with the contrast of good and evil. cultural symbols also show a transcendental attitude to life in the form of the philosophy of creation.