مطالعه تطبیقی سیر پیدایش طریقه‌های رهبانی در مسیحیت و تصوف در اسلام

گرایش به سلوک زاهدانه و رهبانیت پدیده‌ای مشترک در میان ادیان است. در مسیحیت و اسلام نیز چند سده پس از ظهور دین، گروه‌هایی از مردم به علل گوناگون به زندگی زاهدانه روی آوردند. این جماعت‌های پراکنده زاهدان به تدریج نظام‌هایی متشکل با کارکرد اجتماعی معین را به وجود آوردند. صومعه راهبان مسیحی و خانقاه صوفیان، در طول تاریخ، کارکرد مهمی در شکوفایی و گسترش فرهنگ دینی در جوامع مسیحی و مسلمان داشته‌اند. این نهادها به رغم تفاوت‌های بارز دینی و فرهنگی، نقاط مشترکی نیز دارند که از جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد: تاکید بر زهد و ریاضت‌کشی، وجود قواعد خاص برای زیستن، وجود سنت دینی مرجع، وجود آداب و آیین‌‌های ویژه، زندگی یا تجمع در مکان‌های خاص.