منافع اخلاقی اطاعت و عواقب سرپیچی از قانون الهی تحریم ربا

ترویج ارزشهای اخلاقی و تزکیه نفوس هدف از بعثت رسول اکرم(ص) است. برای حرکت در این مسیر نورانی احتیاج به کسب معرفت نسبت به فضایل و مکارم همچنین رذایل اخلاقی و سپس درونی‌سازی در جهت عمل به آنها است. ویژگی منحصر به فردی که اسلام دارد، عدم ابطال‌پذیری قواعدی همچون قانون الهی تحریم رباست. لذا هدف از این مقاله تلاشی در حد توانایی جهت شناخت منافع اخلاقی منتج از اطاعت و عواقب ناشی از سرپیچی از این قانون الهی است. چنین تلاشی نیازمند جمع‌آوری اطلاعات از منابع موثق بود. که از روش کیفی و راهبرد گراندد تئوری و با استفاده از نرم‌افزار مکس کیو دا نسخه 2018 انجام و تا مرحله اشباع پاسخها ادامه یافت. از این فرآیند تعداد 184 کد باز استخراج و در 20 مقوله دسته‌بندی شد. و در نهایت 8 کد دوگانه کلیدی بشرح؛ عدالت در مقابل ظلم، رباخواری در مقابل قرض‌الحسنه، ایمان در مقابل کفر، ارباء صدقات در مقابل امحاق ربا، کسب مال حلال در مقابل اکل مال به باطل، ثبات و تعادل در مقابل بی‌ثباتی و عدم تعادل، خدامحوری در مقابل سودمحوری و تباهی جامعه ربوی در مقابل احیاء جامعه غیر ربوی، استخراج و مدل مفهومی آن ارائه شد.

The Moral Benefits of Obeying and the Consequences of Disobeying the Divine Law Prohibiting Usury

The promotion of moral values ​​and refinement of souls is the purpose of the holy Prophet rsquo;s (p.b.u.h.) mission. To move on this enlightened path, one needs to acquire insightful knowledge about virtues and merits as well as moral vices and then internalize it in order to practice them. A unique feature of Islam is the irrefutability of such rules as the divine law which prohibits usury. Therefore, the purpose of this article is to try to understand the moral benefits resulting from obeying this divine law and the consequences of disobeying it. Such an effort required the collection of data from reliable sources, which continued until the saturation stage of the answers. The method used in this study was the qualitative method as well as the strategy of grounded theory. For data analysis, MAXQDA software (version 2018) was utilized. From this process, 184 open codes were extracted and put into 20 categories. Ultimately, the following 8 key dual codes were extracted and a conceptual model was presented: justice versus oppression, usury versus qarz alhasnah, faith versus infidelity, being blessed with alms versus suffering loss through usury, acquiring halal (permissible) possessions versus benefiting from haram (forbidden) possessions, stability and balance versus instability and imbalance, Godcenteredness versus profitorientedness and the destruction of usurious society versus the revival of nonusurious society.