نگاهی نو به معنای مهجوریت قرآن در آیۀ 30 سوره فرقان، براساس واژه‌های همنشین و سیاق

یکی از آیات مهم قرآن که ناظر بر تعامل مسلمانان با این کتاب شریف است، و در آن شکایت پیامبر(ص) از مهجوریت قرآن بدون تصریح به زمان آن مطرح شده، آیه سی‌اُم سوره مبارکه فرقان است. مفسران و مترجمان قرآن در باره این آیه عموماً سخن از بی‌توجهی به قرآن، متروک گذاشتن و وانهادن آن، و عمل نکردن به فرامین آن گفته‌اند و گاه »مَهْجُوراً « را به معنای سخن‌های ناروا و زشت دانسته‌اند که به قرآن نسبت داده ‌می‌شد. پژوهش حاضر با توجه به واژه‌های همنشین از قبیل »ذالک «، »قوم «، و »اِتّخَذَ « در صدد بیان این مطلب است که هدف آیه اساسا وانهادنِ قرآن نیست، بلکه گرفتن قرآن است، اما به‌شکل دورشده. در آیه 30 فرقان، متعلَقِ »مَهْجُوراً « بیان نشده، اما با توجه به سیاق آیه و مصداقِ »ظالم «، و با توجه به احادیث مربوط به همراهی قرآن و مبیّنان آن، و نیز حدیث ثقلین معلوم می‌شود که قرآن را از مبیِن و قرین خود، یعنی شخص پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) دور و مهجور ساخته‌اند. نیز زمانِ آیه، روز رستاخیز نیست، و مراد از »قوم « در آیه نیز، همه مسلمانان تا قیامت نیست، بلکه قوم رسول‌خدا است که قرآن را خودبسنده و کافی پنداشتند.

A New Look at the Meaning of the Mahjuriyat of the Quran in Verse 30 of Surah al-Furqan Based on the Collocated Words and Context

One of the important verses of the Quran that deals with the interaction of Muslims with this holy book and in which the Prophet (p.b.u.h.) complains about the mahjuriyat of the Quran without specifying its time is verse 30 of Surah alFurqan. In dealing with this word, the interpreters and translators of the Quran have generally spoken of lsquo;ignoring the Quran rsquo;, lsquo;abandoning it rsquo;, and lsquo;disobeying its commands rsquo;, and sometimes they have taken it to refer to the obscene and unfair remarks attributed to the Quran. Considering the words collocated with it such as ldquo;zalikah rdquo;, ldquo;qawm rdquo;, and ldquo;ittkhadhah rdquo;, the present study seeks to state that the purpose of the verse is not basically the abandonment of the Quran; it is rather embracement of the Quran, but in a distanced form. In verse 30 of Surah alFurqan, is not stated what ldquo;mahjura rdquo; refers to, but according to the context of the verse and the example of ldquo;oppressor rdquo;, and according to the hadiths related to the companionship of the Quran and its explicators, as well as Hadith alThaqalayn, it is understood that the Quran has been dissociated from its explicators and companions, i.e. from the Prophet (p.b.u.h.) himself and the Ahl alBayt (a.s.). Also, the time of the verse is not the Day of the Resurrection, and ldquo;qawm rdquo; in this verse does not refer to all Muslims until the Day of Judgment; it rather refers to the people of the Messenger of God, who considered the Quran sufficient and selfsufficient.