تحلیل مبانی تربیت شهروندی از منظر آموزه‌های قرآن‌کریم

پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی مبانی تربیت شهروندی از منظر آموزه های قرآن کریم تدوین شده است. این پژوهش از نوع هدف کاربردی و از لحاظ رویکرد کیفی است که برای دست یابی به اهداف آن از روشهای استنتاجی و تحلیل محتوای کیفی استقرایی بهره گرفته شده است. بعد از بررسی تحلیلی قرآن کریم حول سوالات پژوهش به این نتیجه رسیدیم که مبانی مرتبط با تربیت شهروند اسلامی عبارتنداز: توحیدمحوری، کرامت ذاتی انسان، مسئولیت پذیری، ازخودگذشتگی و ایثار، همدلی و وحدت، خودآگاهی، مدارا یا تساهل و تسامح، امر به معروف و نهی از منکر، خوش خلقی، دوری از منکرات اخلاقی، رعایت سجایای اخلاقی، جانبداری از حق و ترویج حق طلبی، صدق، وفای به عهد، صلح طلبی و پرهیز از جنگ و آشوب، پرهیز از سخن ناحق، وحدت و همدلی، امانتداری، تعاون و همکاری و ویژگی های یک شهروند مطلوب مسلمان عبارتنداز: پایمال نکردن حقوق مردم(حق الناس) و احترام به حقوق شهروندان؛ احساس مسئولیت نسبت به هم‌نوعان و کمک رسانی به آنان به هنگام بروز بلاهای طبیعی و غیر طبیعی؛ رعایت اخلاق اسلامی در تعاملات اجتماعی؛ داشتن حُسن خلق و رویی گشاده، تواضع و فروتنی، حلم و بردباری و مدارا کردن با مردم و شهروندان؛ احساس مسئولیت و تعهد؛ یاری رساندن و کمک به دیگران.

Analysis of the Principles of Citizenship Education from the Perspective of the Teachings of the Holy Quran

The present study aims at an analytical study of the principles of citizenship education from the perspective of the teachings of the holy Quran. This is an applied research work with a qualitative approach which has been conducted using inferential and inductive, qualitative content analysis methods. After an analytical examination of the holy Quran around the research questions, we came to the conclusion that the principles related to Islamic citizenship education are: monotheism, inherent human dignity, responsibility, selfsacrifice, empathy, unity, selfawareness, tolerance, promotion of good and prevention of evil, , goodtemperedness, avoidance of moral vices, observation of virtues, creativity, advocacy of the truth and promotion of truthseeking, honesty, remaining faithful to vows, promotion of peace and avoidance of war and disorder, avoidance of unjust speech, trusteeship, and cooperation, and the characteristics of a desirable Muslim citizen are: abstinence from violating people's rights, respect for the rights of citizens, sense of responsibility towards fellow citizens, assisting fellow citizens when natural and unnatural disasters occur, observation of Islamic ethics in social interactions, goodtemperedness and sunniness, modesty, tolerance, feeling responsible and committed and helping others.