تصویرپردازی هنری در خطبه فدک

امروزه تصویرپردازی در تحلیل و نقد متون ادبی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. این ابزار هنری که یکی از مهمترین شیوه های بیانی در کلام بشمار می رود در سایه خیال و کاربردهای مجازی الفاظ، افکار را به صورت حسی انتقال می دهد. این انتقال، معنا را ملموس تر ساخته و به تثبیت آن در ذهن مخاطب کمک می کند. در پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی به بررسی جلوه های تصویری خطبه فدک پرداخته می شود تا از این رهگذر، جایگاه تصویر در کلام حضرت زهرا (س) مشخص شده و ویژگی های ادبی آن نشان داده شود. از آنجا که کلام حضرت از پاکترین احساسات صادقانه و عالی ترین عواطف انسانی سرچشمه می گیرد، تصاویر موجود در خطبه در کنار ابزاری چون خیال، حرکت و موسیقی، تابلویی تاثیرگذار و کامل از دلالت ها و معانی را برای مخاطب به تصویر می کشند. از ویژگیهای تصاویر کلامی حضرت زهرا (س) در این خطبه، استفاده فراوان از تصاویر جزئی است. صنعت استعاره در تصویرسازی خطبه، بیشترین کاربرد را داشته و متناسب با سطح درک مخاطب آن دوره آمده است. تصاویر پویا و مبتکرانه ای که در این خطبه به کار رفته، به منظور ارشاد مردم بوده و نشان از وسعت اندیشه و عمق بینش حضرت زهرا (س) دارد.

Artistic Imagery in Fadak Sermon

Today, imagery has a special place in the analysis and criticism of literary texts. This artistic tool which is one of the most important forms of expression in theology transmits ideas intuitively using fantasy and the figurative applications of the language. This transmission makes the meaning more tangible and helps to consolidate it in the audience's mind. In the present study, using the descriptiveanalytic method, the visual effects of Fadak Sermon are examined in order to discover the status of image in the language of Hazrat Zahra (a.s.) and to demonstrate its literary features. As the words of Her Excellency emanates from the purest of sincere feelings and the highest human emotions, the images in the sermon, along with tools such as imagination, motion and music, portray an impressive and complete picture of implications and suggestions to the addressee. One of the features of the verbal images of Hazrat Zahra (a.s.) in this sermon is the frequent use of minor images. Metaphor is most used in the sermon to create imagery and is tailored to the understanding level of the audience of that period. The dynamic and innovative images used in this sermon are intended to guide people and show the breadth of thought and depth of vision of Hazrat Zahra (a.s.).