مسجد در کتاب های درسی دوره آموزش عمومی؛ از وضعیت موجود تا مطلوب

تربیت نسل آینده مبتنی بر ارزش های مطلوب، برای هر ملت یک امر ضروری است. در این میان در دین اسلام و به‌ویژه کشور ما، نهاد مسجد از ظرفیت بسیار زیادی در این زمینه برخوردار است. از این رو، انس و آشنایی نسل جدید با این نهاد، اهمیت بسیاری دارد. آموزش و پرورش در کنار خانواده، دو نهاد اصلی برای حصول به این مهم هستند و کتاب درسی به‌عنوان منبع آموزشی فراگیر که یکی از بسترهای پیوند میان مدرسه و خانواده ملاحظه می شود، نقش حائز اهمیتی در این خصوص دارد. این پژوهش به بررسی نسبت نهاد مسجد و محتوای کتاب های درسی پرداخته است. در این پژوهش از مصاحبه و مطالعات اسنادی برای جمع آوری اطلاعات و از روش کیفی تحلیل مضمون برای تحلیل اطلاعات جمع آوری شده، استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر به دو سطح: 1. وضعیت موجود کتب درسی در نسبت با مسجد و 2. وضعیت مطلوب کتب درسی در نسبت با مسجد در نگاه کارشناسان و خبرگان تقسیم می شود. در این پژوهش در سطح اول، 45 مضمون پایه، 9 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر به دست آمد که مضامین فراگیر، نشان‌دهنده توجه کتب درسی به 4 مفهوم اهمیت مسجد، کارکرد های مسجد، نحوه ارتباط و سبک زندگی مسجدی و مصادیق مسجد بوده است. در سطح دوم، 72 مضمون پایه، 10 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر، استخراج شده است که نشان دهنده لزوم توجه بیشتر به مفاهیمی همچون درک از مسجد و ارتباط مبتنی بر این درک با آن، کارکردهای گوناگون مسجد و روش انتقال محتوا از نگاه کارشناسان این حوزه است.

the mosque in public school textbooks: from the current state to the desired state

this research has investigated the relationship between the institution of the mosque and the content of textbooks. in this research, interviews and documentary studies were used to collect information, and the qualitative method of thematic analysis was used to analyze the collected information. the findings of the present research are divided into two levels: 1- the current state of textbooks in relation to the mosque and 2- the optimal state of textbooks in relation to the mosque in the eyes of experts.in this research, at the first level, 45 basic themes, 9 organizing themes and 4 overarching themes were obtained, which overarching themes indicate the attention of textbooks to the 4 concepts of the importance of the mosque, the functions of the mosque, the way of communication and lifestyle of a mosque and the examples of a mosque. . in the second level, 72 basic themes, 10 organizing themes and 3 overarching themes have been extracted, which shows the need to pay more attention to concepts such as understanding of the mosque and the relationship based on this understanding with it, the various functions of the mosque and the method of conveying content from the point of view. experts in this field.