راهکارهای قرآنی مواجهۀ رسانۀ ملی با اخبار جعلی

طی سال‌های اخیر مواجهه و مقابله با اخبار جعلی به یکی از اصلی‌ترین کارویژه‌های رسانه‌های رسمی از جمله صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است. در این راستا بهره‌گیری از مضامین قرآنی می‌تواند راهگشا باشد، زیرا قرآن کریم الگوی موفقی در مواجهه با اینگونه اخبار و اطلاعات است. تحقیق حاضر نحوۀ این مواجهه را شناسایی و چگونگی به کار بستن آن در رسانۀ ملی را بررسی نموده است. این تحقیق با رویکرد کیفی و به روش تحلیل مضمون انجام شده و داده‌های این تحقیق از نوع کتابخانه‌ای است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مواجهۀ قرآن کریم با اخبار جعلی در حوزۀ شناختی از طریق «تبیین»، «تکذیب»، «تنزیه» و «دشمن‌شناسی»، در حوزۀ احساسی از طریق«تحذیر»، «تحقیر»، «توبیخ»، «تهدید» و «روحیه‌بخشی» و در حوزۀ رفتاری از طریق «آمادگی و استطاعت»، «الگودهی و الگوسازی»، «تبیّن»، «تغییر موضوع» ، «تنبه»، «ترمیم» و «مماثلت» صورت گرفته است. نتایج تحقیق و تفسیر یافته‌ها حاکی از این است رسانۀ ملی باید از طریق «تبیین»، «تکذیب»، «آموزش/ ارتقای سواد رسانه‌ای»، «استفاده از جاذبه‌های رسانه‌ای اقناعی»، «مدیریت صحیح پوشش خبری»، «مطالبه‌گری و مطالبه‌سازی»، «بهره‌گیری از قالب‌های گوناگون برنامه‌سازی»، «ایجاد واحد ویژۀ اخبار جعلی» و «ایجاد سکوی دیجیتال» با اخبار جعلی مواجهه نماید.

quranic solutions to irib confrontation with fake news

in recent years, confronting and encountering with fake news has become one of the main specialties of the official media, including the islamic republic of iran radio and television. in this regard, using quranic themes can be a way forward, because the holy quran is a successful model in encountering with such news and information. the current research has identified the way of this exposure and how to use it in the national media. this research was conducted with a qualitative approach and thematic analysis method, and the data of this research is of library type. the findings of the research show that the qur’an confronts fake news in the cognitive field through &explanation&, &denial&, &controversy& and &hostility&, in the emotional field through &warning&, &humiliation&, &rebuke&, &threat&. and &encouraging& and in the field of behavior through &readiness and ability&, &modelling&, &explanation&, &changing the subject&, &reprimand&, &restoration& and &similarity&. the results of the research and interpretation of the findings indicate that the national media should use &explanation&, &denial&, &education/promotion of media literacy&, &use of persuasive media attractions&, &proper management of news coverage&, &demanding and making demands&. , &using various formats of programming&, &creating a special fake news unit& and &creating a digital platform& to encountering with fake news.