شناسایی و ارزیابی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی

پژوهش پیش‌رو باهدف طراحی و ارزیابی مدل مفهومی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی به دو روش کیفی و کمی انجام شد. پس از بررسی پیشینه و مفاهیم نظری پژوهش، با استفاده از روش کیفی مصاحبه عمیق با 18 نفر از متخصصان حوزه ارتباطات، حقوق و روانشناسی با روش نمونه‌گیری نااحتمالی هدفمند، داده‌های پژوهش به اشباع نظری رسیده، با استفاده از تحلیل مضمون تفسیر شده و مدل مفهومی ‌ساخته شد. یافته‌های پژوهش، شش مضمون فراگیر و 17 مضمون سازمان‌یافته را به‌عنوان شاخص‌های اصلی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی نشان دادند که عبارت‌اند از راهکارهای: اجتماعی (محیط اجتماعی)، فرهنگی (فرهنگ‌سازی)، حقوقی (قانون‌گذاری، الزامات تهیه رضایت‌نامه، الزامات دسترسی)، آموزشی (سواد رسانه‌ای، تولید محتوا، تفکر انتقادی، آموزش رسمی، مدیریت دانش، گسترش حوزه سواد و اندیشه)، اقتصادی (سرمایه‌گذاری) مدیریتی (الزامات فنی، سیاست‌گذاری، آموزشی، امنیت سازمانی، حمایت نهادی). در بخش کمی به‌منظور برازش مدل، پرسشنامه محقق ساخته بین 160 نفر از متخصصان و فعالان کودک که با روش نمونه‌گیری طبقه ای نسبتی و فرمول مورگان کرجسی انتخاب شدند، توزیع شد. یافته‌های توصیفی بخش کمی، نشان داد که میزان شاخص کل راهکارها در سطح مطلوبی قرار دارد و یافته‌های استنباطی بخش کمی پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی نشان داد که مدل بازتولید شده از برازش لازم برخوردار است. مدل مفهومی احصا شده در تدوین راهبردها و قوانین لازم برای سیاست گذاری و برنامه‌ ریزی حمایت از حق حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی کاربرد دارد.

identify and evaluate strategies to protect children’s privacy in cyberspace

the aim of this study was to design and evaluate a conceptual model of strategies to protect children’s privacy in cyberspace in two qualitative-quantitative methods. after reviewing the background and theoretical concepts of the research, using the qualitative method of in-depth interviews with 18 experts in the field of communication, law and psychology with purposive probability sampling method, the research data reached theoretical saturation, interpreted using thematic analysis and model a concept was created. the research findings showed six comprehensive themes and 17 organized themes as the main branches of strategies to protect children’s privacy in cyberspace, which include: social (social environment), cultural (culture-building), legal (legislation, preparation requirements). consent, access requirements), educational (media literacy, content production, critical thinking, formal education, knowledge management, development of literacy and thought), economic (investment) management (technical requirements, policy, training, organizational security, support institutional). in the quantitative section, in order to fit the model, a researcher-made questionnaire was distributed among 160 child specialists and activists who were selected by relative sampling method and morgan-krejcie formula. the descriptive findings of the quantitative part showed that the total index of the solutions is at a desirable level and the inferential findings of the quantitative part of the research using factor analysis showed that the reproduced model has the necessary fit. the conceptual model used in the formulation of strategies and laws necessary for policy-making and planning to protect the privacy of children in cyberspace..