تببین سیاست‌های رسانه‌ای ایران در قبال مسایل زیست محیطی از منظر صاحبنظران

هدف مقاله پیشِ‌رو تحلیل و واکاوی سیاست‌های رسانه‌‌ای در قبال مسائل و معضلات زیست‌محیطی است و اینکه مدل مناسب رسانه‌ای پرداخت به مسائل زیست‌محیطی کدام است و چه ویژگی‌ها و اقتضائاتی دارد؟ چارچوب مفهومی این پژوهش نظریه ارتباطات محیطِ ‌زیست با تاکید بر فرآیند کارکردگرایی، برجسته‌سازی، سیاست‌گذاری رسانه‌ای است. برای دست‌یافتن به الگوی رسانه‌ای، با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، 22 تن از استادان ارتباطات و جامعه‌شناسی و افراد دارای تجربه کاری در حوزه رسانه و محیطِ‌زیست مورد مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند. سپس، با کدگذاری، داده‌ها مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد رسانه و کارگزار، سه کارکردِ خدمتی اصلی برای ترویج توسعه پایدار دارند. اولین کارکرد رسانه که در این پژوهش شناسایی شد، عبارت از فراهم‌سازی عواملِ میانجیِ شکوفاییِ توسعه پایدار است. عوامل میانجی که مقولاتی همچون درگیرکردن مردم، بهادادن به سازمان‌های مردم‌نهاد و پای‌کارآوردن دانشگاهیان را دربرمی‌گیرد. دومین کارکرد رسانه، به‌کارگیری راهبرد پنج‌گانه انتشار رسانه تخصصی حوزه محیطِ‌ زیست، استخدام و به‌کارگیری خبرنگار تخصصی حوزه محیطِ ‌زیست، انتشار و برجسته‌سازی مسائل زیست‌محیطی، اطلاع‌رسانی مسائل زیست‌محیطی و پاسخگوکردن مسئولان برای ترویج اخبار توسعه پایدار است. سرانجام سومین کارکرد خدمتی، تدوین سیاست‌گذاری کلان زیست‌محیطی، نگاه غیراقتصادی و آینده‌نگرانه به محیطِ‌زیست، پرهیز از سیاست‌زدگی در حوزه محیطِ‌ زیست و به‌کارگیری مسئولان متعهد و متخصص حوزه محیطِ‌ زیست است. به‌عبارت‌دیگر، از دریچۀ این کارکردهای خدمتی است که در ساختار رسانه و کارگزار حاکمیتی، توسعۀ پایدار محقق خواهد شد.

analysis of media policies in iran on environmental issues from the point of view of experts

the purpose of this article is to analyze environmental media policies to achieve an appropriate media model for addressing environmental issues. to achieve the goal and evaluate the status quo, using the two theories of agenda setting and environmental journalism principles and sustainable development were presented. then to achieve a media model, 22 communications and sociology professors and experienced individuals in the fields of media and environment were selected using the two methods of targeted sampling and snowball sampling and then they were interviewed using the semi-structured deep interview model. then the achieved data was interpreted using open, axial and selective coding. the results, in the model-delivering section, show that media and decision-makers play three main service functions to promote sustainable development. the first function of the media identified in this study is providing mediating factors in sustainable development. the mediating factors can be provided through involving people, caring about to ngos and recruiting academicians. the second function of the media is to apply the five media strategies which include publishing a professional environment-related media, employing an environment specialist reporter, releasing environmental reports and highlighting its issues, making reports about environmental issues and problems and making officials feel accountable about sustainable development.