رویکرد گفتمانی به زایش کودکی در دنیای مدرن

تجربیات بزرگسالان از کودکی‌شان از تجربۀ کودکان امروزی متفاوت است. این تفاوت ما را با این پرسش مواجه می کند که کودکی از گذشته تا امروز چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟ دغدغۀ اصلی این نوشتار پرداختن به ابعاد مختلف این پرسش از منظر فوکو، نظریه‌پرداز تحلیل گفتمان انتقادی است. فوکو به دیوانگی، بیماری و زندان پرداخته است، اما آیا کودکی به‌صورت جسته‌گریخته در آراء و مکتوبات او دیده نمی شود؟ به همین دلیل سعی شده است تا از شیوۀ مسئله سازی فوکو در راستای بازسازی جایگاه کودکی بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان فوکویی استفاده شود. رویکرد تحلیل گفتمان علاوه بر اینکه نظریه قلمداد می شود به‌مثابۀ روش نیز می تواند تحقیقات را روش مند سازد. دو سنگ بنای تحلیل گفتمان فوکویی را طرد و تاریخیت تشکیل می دهند. در دوره های مختلف تاریخی؛ پیشامدرن، مدرن و پسامدرن، طرد کودکان از امور عقلاء که در اینجا بزرگسالان جامعه هستند، اشکال متفاوتی به خود گرفته است. در دورۀ پیشامدرن، کودکان معمولاً بزرگسالانی کوچک بودند که در همۀ امور دخالت داده می شدند. در نظام دانایی مدرنیته مبتنی بر ایدئولوژی روان‌شناسی رشد پیاژه، مفهوم کودکی و مقتضیات آن اعم از اجبار در ورود به مدرسه و طرد از دنیای بزرگسالان به شیوه های مختلف برجسته شد. طرد کودکان در نظام دانایی دورۀ پسامدرن، دگردیسی دیگری پیدا کرده است. در نظام دانایی پسامدرنیته به سبب اتفاقاتی که در دنیای ارتباطات و توسعه اتفاق افتاده است، کودکان بسیار سریع‌تر از دورۀ مدرن، کودکی خود را پشت سر می گذارند و وارد دنیای بزرگسالی می شوند. این روایت فوکویی از کودکی نشان می دهد که کودکی اتفاقاً مفهومی که ریشه در گذشته داشته باشد، نیست و ساخته و پرداختۀ دوران مدرن است.

A Discursive Approach to the Amergence of a Childhood and Adolescence in a Modern world

The thinkers in the field of childhood and adolescent studies are divided into two general groups, a group that believe in continuity in history, and another group, like Foucault, believes the history is a set of discontinuities. In this article, we aim to find out whether childhood and adolescence is a discursive phenomenon. The main objective is the discovery of the main mechanisms of the emergence of childhood in the modern world with the emphasis on the archeology of knowledge. The results indicate: first, Childhood Is a modern and discursive subject, second, Childhood is a discursivehistorical phenomenon and three, like other discursive phenomena, Childhood is the product of the exclusion mechanism in the discourse of modernity. According to Foucault’s problematic discourse, we claim that childhood and adolescence are like madness and has a prehistory and posthistory. In the prehistory period, we do not have a childhood phenomenon .A child is a modern phenomenon and most likelyunder the influence of a variety of mediawill disappear in the future.