فهم دلالت‌های سیاستی قوانین و مقررات رسانه‌های پخش گسترده در ایران

هدف این مقاله کشف دلالت‌های سیاستی مربوط به رسانه‌های پخش گسترده در ایران از زمان انقلاب تاکنون است. سیاست رسانه‌های پخش گسترده زیرمجموعه‌ای از سیاست رسانه‌ها در معنای موسع آن است و سیاست عمومی چتر مفهومی این حوزه محسوب می‌شود. از آنجا که قوانین، مقررات و اسناد قانونی ابزارهای اصلی اعمال سیاست‌های عمومی از سوی حکومت در مواجهه با انواعی از موضوعات و مسائل عمومی از جمله نظام‌های خدمات پخش گسترده عمومی است، در این پژوهش همه قانون‌های مصوب و بخش مهمی از اسناد سیاستی و مقررات مربوط به رسانه‌های پخش گسترده در ایران به عنوان مواد پژوهشی گردآوری شده است. به منظور تحلیل این داده‌های تجربی از تحلیل محتوای کیفی و کدگذاری مضمونی استفاده شده تا مضمون‌های اصلی سیاستی در رسانه‌های پخش گسترده شناسایی شود. یافته‌ها نشان می‌دهد که در چهل سال گذشته، مالکیت متصلب دولت، ترویج گفتمان‌های سیاسی مسلط، یگانگی سامانه پخش، استفاده از بودجه‌های دولتی تضمین‌شده، تمرکز بر مخاطب عمومی و توسعه فناوری پخش گسترده هوایی مضمون‌های کلیدی سیاست‌های رسانه‌های پخش گسترده را تشکیل داده‌اند. با بحث درباره این مضمون‌ها، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که در دوره زمانی مطالعه شده، حکومت همواره سیاست‌هایی تنظیمی را تقویت کرده که دسترسی کنشگران مختلف به رسانه‌های پخش گسترده را محدود کرده است. با وجود آن که سابقه نخستین پارادایم سیاستی رایج در بسیاری از کشورها به پیش از دهه 1980 بازمی‌گردد که هدفش انحصار رسانه‌های پخش گسترده بین پخش‌کنندگان محدودی است که دولت در آنها سرمایه‌گذاری کرده، این مدل سیاستی با کمترین تغییرات همواره در ایران تقویت شده است.

Understanding Policy Implications of Laws and Regulations for Broadcast Media in Iran

This paper aims to explore the characteristics and themes of broadcasting media policy in Iran from  Islamic revolution(10781979) until the present time Broadcasting media policy is a subset of media policy and public policy as the umbrella concepts. Laws, regulations and legislations are the main means of reinforcing public policies by governments and governmental branches to deal with any kinds of public matters, such as the public service broadcasting systems. Accordingly, all the ratified laws and regulatory documents concerning broadcast media in Iran are collected as the research materials. To analyze these empirical data, qualitative content analysis and thematic coding are applied to explore the main themes of broadcasting media policy in Iran. The results indicate that rigid state ownership, promoting political and cultural discourses, unification, using statesecured budgets, focusing on mass audience, and developing air broadcasting technology have been the core themes and characteristics of broadcasting media policy paradigm in Iran during the past four decades. Discussing these themes, research findings indicate that in the given time horizon, the government has always reinforced regulatory policies for broadcast media to impose limitations and restrictions on possible broadcasting activities of different actors. Moreover, findings show this policy model has been continuously reinforcing with the least changes in Iran, while the first paradigm of policy attempt for broadcast media based on the monopolization by the statefunded broadcaster belongs to the years prior to the 1980s in most countries.