رویکرد کلاسیک مجله یغما به ادبیات داستانی

تصور غالب دربارۀ داستان مدرن در ادبیات فارسی، آن است که این ژانر برخلاف شعر نو، در سیر تکامل خود هرگز در معرض نگاه منتقدِ سنت گرایان قرار نگرفته است. مقالۀ حاضر مدعی است که داستان نیز، هر چند در درجاتی خفیف‌تر، تجربیاتی مشابه شعر نو داشته است. این پژوهش برای بررسی رویکرد کلاسیک‌ها به ادبیات داستانی، مجله یغما را که مشی کلاسیک دارد، انتخاب کرده است، مقوله‌هایی مانند ژانرهای داستانی کهنه و نو، نظریه‌های مطرح شده درباره داستان‌نویسی و مولفان داستان را در مجله یغما تجزیه و تحلیل کرده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که یغما، داستان معاصر را دنبالۀ شکل‌های کهن آن در ادبیات فارسی می‌داند. از این رو، آن را به رعایت قواعد و اصول داستان‌نویسی نوین ملزم نمی‌داند و حتی استفاده از اسلوب ادبیات کهن را برای داستان امتیاز تلقی می‌کند. از سویی چون رسالت داستان را تعلیم و سرگرمی‌ می‌داند، در بسیاری موارد در این مجله، داستان‌واره‌ها جای داستان را می‌گیرند و حتی ژانر کهنه‌ای چون حکایت، بخش زیادی از ادبیات داستانی این مجله را به خود اختصاص می‌دهد. داستان‌های یغما جدا از آثار ترجمه‌ای به دو دسته تقسیم می‌شود: داستان‌های تاریخی و برگرفته از آثار کهن که ساختارشان ملهم از ادبیات کلاسیک است و داستان‌هایی که تحت تاثیر ترجمه و ادبیات غرب شکل گرفته اند، اما می‌کوشند هویتی ایرانی به خود بگیرند. نکته دیگر اینکه یغما به جز از جمال زاده، از هیچ‌کدام از داستان‌نویسان نامدار و صاحب سبک، داستان منتشر نکرده است.

The Classical Approach of “Yaghma” Magazine to the Fiction

A general belief about the modern story in Persian fiction is that this genre, unlike modern poetry, has never been subjected to the critique of traditionalists in its evolutionary process. The present article claims that the story has gone through similar difficulties as modern poetry. To determine the classical approach to fiction, this research has chosen Yaghma Magazine which has indisputable classical approach. Categories such as old and new genres fiction, the commentaries on storytelling and authors published in Yaghma Magazine are analyzed. The results of this research show that Yaghma considers the contemporary fiction as the sequence of its classic forms of storytelling in Persian literature. Therefore, the observance of the rules and principles of modern narrative is not required and furthermore, following the classical rhetorics is counted as an advantage. Since the mission of the story is education and entertainment, in many cases in this magazine, pseudo stories take the place of the fiction and even an ancient genre, such as the fable, occupies much of the fictional literature of this magazine. Yaghma’s stories, apart from the works of translation, is divided into two categories: Historical stories based on classical works, whose structure is inspired by classical literature and stories that have been formed by the influence of Western literature, still trying to draw closer to their Iranian identity. Another point is that Yaghma has not published a story from any of the famous and wellknown persian writers other than Jamalzadeh.