تحلیل منظومۀ داستانی «از گنگ تا کرِمل» از شاعر معاصرتاجیک، میرزا تورسون‌زاده

مقالۀ پیش روی با هدف تبیین دیدگاه سیاسی اجتماعی میرزا تورسون‌زاده (1911-1977) شاعر معاصر تاجیک برآن است منظومۀ داستانی او؛ «از گنگ تا کرِمل» (1970-1966) را از دیدگاه محتوایی بررسی کند و با رویکردی توصیفی - تحلیلی، هدف غایی شاعر و سیر روایی آن را برای مخاطب تحلیل نماید. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد تورسون‌زاده، ملقب به «قهرمان ملی تاجیکستان»، که امروزه نیز تصویر او بر روی پول رایج کاغذی این کشور، قابل مشاهده است، این اثر را هم‌چون دیگر آثار خود، در مکتب رئالیسم سوسیالیستی و در ستایش نظام حاکم بر اتحاد جماهیر شوروی سروده است. او در این منظومۀ 436 بیتی، نام لنین (1870-1924) را 28 مرتبه شیفته‌وار تکرار کرده، درحالی‌که نام «پراتَپ»، -قهرمان اصلی داستان- را که به منظور آزادی هندوستان، قصد سفر از رودخانۀ گنگ تا قصر کرملین (کرمل) دارد، تنها 17 مرتبه به کار برده است.گویی داستان بهانه‌ای برای ستایش لنین است که سرانجام نیز در جشن صدسالگی او به چاپ می‌رسد. بنابراین، هرچند شاعر آن را در دوران «نرمش خروشچف (1894-1971)ی» سروده، عنوان «لنین‌نامه» برای داستان مذکور از عنوان کنونی آن سزاوارتر است. این منظومه، صرف نظر از برخی عیوب ِوزن و قافیه، با تصویرآفرینی و خیال‌انگیزی سروده شده و هدف آرمانگرایانۀ شاعر، همان مقصود «پراتپِ» مسافر، یعنی اتحاد شرق در مواجهه با غرب است.

Analysis of the fictional poem From Gang to Kremlin composed by contemporary Tajik poet, Mirza Tursunzadeh

The present article aims to explain the socio-political view of Mirza Torsonzadeh (1911-1977) - a contemporary Tajik poet - and examines his fictional poem From Gang to Kremlin (1966-1970) with a content approach. Also, with a descriptive-analytical method, it analyzes the ultimate goal of the poet and its narrative course for the audience.The result of the research shows that Tursonzadeh, nicknamed Tajikistan's national hero, whose image can still be seen on the common paper money of this country, created this work, like his other works, based on the school of socialist realism and in praise of the ruling system of the Soviet Union. In this 436-couplet poem, he repeats the name of Lenin (1870-1924) 28 times with fascination, while the name Pratap, the main hero of the story, intends to travel from the Ganges River to the Kremlin to liberate India, has been used only 17 times. The story seems to be an excuse to praise Lenin, which is published in his centenary celebration, finally. Therefore, although the poet wrote it during the period of Khrushchev's (1894-1971) softness, the title LENIN NAMEH (For Lenin) is more worthy of the story than its current title.Regardless of some defects of weight and rhyme, this poem is written with imagery and imagination, and the poet's idealistic goal is Alliance of the East against the West, which is represented in this poem in the form of the aim of Pratap's travel.