کاربران اینترنت و تعامل با فضای مجازی

همة انسان ها در موقعیت‏های مختلف با هویت‏های متعددی سر و کار دارند و به تبع موقعیت و شرایطی که در آن قرار گرفته اند، خود را تعریف می‌کنند. مرزهای نفوذ ناپذیر بین مقولات و گروه‏های هویتی دیگر مستحکم نیستند، بلکه به شدّت آسیب پذیر و شکننده‌اند. دنیای ارتباطات پیش آهنگ این تغییرات است. دنیای ارتباطات و تغییرات ریشه‌ای که ناشی از آن است. چنان جهان متفاوتی خلق کرده که گروهی از نویسندگان این تحول در عالم ارتباطات را مبدا عصر جدیدی می دانند، عصری که از آن تحت عناوین مختلفی نظیر: « دهکده جهانی » ( مک لوهان )، « جامعه مدنی جهانی »( دیوید هلد )، « مدرنیته دوم» ( اولریش بک )، « جامعه شبکه ای » ( مانوئل کاستلز )، « جهان رها شده » ( آنتونی گیدنز )، «جامعه ارتباطی »( جیانی واتیمو ) و« مدرنیته سیال »( زیگمون بومن ) یاد می‌کنند. به ‌طور کلی، دیدگاه صاحب نظران و اندیشمندان را می‌توان در خصوص اثرات و تبعات ناشی از اینترنت به طور عام به سه دسته کلی تقسیم کرد: دسته اول که دیدگاه آنها به جبرگرایی معروف است، اینترنت را ساختاری عینی و بیرونی و متصلب فرض می‌کنند که در چارچوب آن ذهنیت افراد شکل می‌گیرد و کاربران آن را در سیطره‌ی خود قرار می‌دهند و جبری را بر آنها تحمیل می‌کند. دسته دوم که دیدگاه آنها به اراده‌گرایی معروف است، اینترنت را صرفاً به عنوان یک رشته امکانات محض در جهت تواناسازی فرد برای گردآوری انبوه اطلاعات و رشد کثرت گرایی می دانند. بالاخره دسته سوم که دیدگاه آنها به تکنورئالیسم معروف است، رویکرد بینابینی دارند؛ یعنی آنها در عین اینکه ابعاد هستی شناختی فن آوری اینترنت را نادیده نمی‌گیرند، امّا معتقدند که این فن آوری تعیین کننده نهایی نخواهد بود. به بیان دیگر، آنها در عین اینکه ظرفیت‌ها و توانایی‌های اینترنت را در نظر دارند، به آزادی عمل کاربران نیز توجه دارند. مقاله حاضر نیز با نگاه اخیر ( تکنورئالیسم ) موافق بوده و سعی دارد که از این منظر کاربران اینترنت را در ارتباط با فضای مجازی مورد مطالعه و بررسی قرار دهد