نقش خرد گرایی در رشد عناصر تربیتی عصر طلایی اسلام

تعلیم و تربیت در عصر طلایی اسلام که قرون سوم تا پایان قرن پنجم هجری را شامل می شود نسبت به دیگر دوره ها به ویژه قرن ششم هجری به بعد دارای ویژگی های متمایز و ممتازی است. از مهم ترین پدیده های دوران مذکور توجه صاحب قلمان، دانشمندان، مترجمان و حاکمان به علوم عقلی است که در راستای آن بستر مناسبی جهت خردگرایی و عقل محوری در زمینه های مختلف علمی و اجتماعی، و به وی‍ژه تعلیم و تربیت و رشد عناصر آن (شامل معلم ، متعلم، سازمان ها و نهاد های آموزشی، ساختار و تشکیلات آموزشی)فراهم شد. در رشد و پویایی عناصر تربیتی در عصر طلایی اسلام جریانات و جنبش های متعددی نقش آفرینی کردند. حاکمان خرد گرا که دارای مشی منعطف بودند با حمایت های خویش از اندیشمندان و دانشمندان علوم مختلف با هر مذهب و قومیتی، فضای مناسبی را جهت خیزش فرهنگی و علمی مسلمانان ایجاد کردند. همچنین نهضت ترجمه،جنبش سری اخوان الصفا، مکتب اعتزال و اسماعیلیه هریک به سهم خود به رشد خرد گرایی در عصرطلایی اسلام کمک شایانی کردند. هدف اصلی تحقیق حاضرتبیین چگونگی رشدکمی و کیفی عناصر تربیتی عصر طلایی اسلام با تاکید بر اصل خرد گرایی است. تولید آثار گرانبها در عرصه های عقلی و علوم طبیعی،فلسفه و هنرها پایه مستحکم و ثمر بخشی برای جهان بینی عقلی دوره مورد مطالعه و نیز آمورزش و سعادت آن جهانی معتقدان را فراهم می ساخت.