پیشگویی ‌کننده‌های رفتارهای پیشگیری ‌کننده از تب کریمه کنگو در دامداران زابل بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی

زمینه و هدف: بیماری تب خونریزی دهنده کنگو یک بیماری ویروسی مشترک بین انسان و حیوان است که به وسیله کنه منتقل می شود. تعیین پیشگویی کننده های رفتارهای پیشگیری کننده از تب کنگو و تدوین مداخلات آموزشی ساختارمند نقش مهمی در ارتقای سلامت به ویژه دامداران و خانواده های آن ها دارد. هدف این مطالعه تعیین پیش بین های رفتارهای پیشگیری از بیماری در دامداران زابل است.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی تحلیلی بود؛ که 200 نفر از دامداران به وسیله نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شده بودند. داده ها به وسیله پرسشنامه چندبخشی بر اساس سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی گردآوری شد. روایی و پایایی آن به وسیله متخصصان و آزمون آلفای کرونباخ (0/72= alpha ) تایید شد. داده ها توسط spss 16 و با کمک آمار توصیفی و تحلیلی (درصد، میانگین، آزمون کای اسکوئر، آزمون ضریب همبستگی پیرسون و آزمون ضریب رگرسیون خطی) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.یافته ها: از بین افراد موردپژوهش 91/5 % مرد، 46/5 % بی سواد و 31/5% کشاورز بودند و بیش از 50% آن ها در گذشته دام ذبح کرده بودند. یافته ها نیز نشان داد که رفتارهای پیشگیری از بیماری تب کنگو با سازه های منافع درک شده و خودکارآمدی درک شده رابطه مثبت معنادار داشتند. بر اساس آزمون رگرسیون خطی نیز خودکارآمدی درک شده قادر به پیش بینی 11% رفتارهای پیشگیری کننده از تب کنگو در دامداران بود.نتیجه گیری: حفظ و ارتقای سلامت دامداران در برابر خطرات بیماری تب کنگو در مناطق گرمسیر به ویژه منطقه سیستان در استان سیستان و بلوچستان یک اولویت آموزشی بوده و مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی باید با تاکید بر دو سازه حساسیت و خودکارآمدی درک شده اجرا گردند.

The Predictors of Preventive Behaviors of CrimeanCongo Hemorrhagic Fever in Zabol Ranchers Based on Health Belief Model

Background and objective: CrimeanCongo Hemorrhagic fever (CCHF) is a viral zoonosis transmitted by ticks. Determining the predictors of preventive behaviors of this disease and designing a structured educational intervention has an important role in promoting the health of all people who are directly or indirectly exposed to this dangerous disease, including ranchers and their families. The aim of this study was to determine the preventive behavior predictors in ranchers in Zabol.Materials and methods: In this crosssectional study, 200 rural ranchers by a multistage sampling method randomly were selected and surveyed. The data were collected via a multisection questionnaire that was developed based on the health belief model and its validity and reliability was confirmed by experts and Cornbrash’s alpha coefficient (α= 0.72). The data were analyzed in SPSS 16 using descriptive and analytic statistics (percentage, mean, Pearson Correlation coefficient and linear regression test).The significant level was set at 0.05.Results: 91.5%, 46.5% and 31.5% of participants, respectively, were male, illiterate and rancher and over about 50% of them had butchered an animal in the past. Results also showed that preventive behaviors of CCHF have a positive significant association with perceived benefit and perceived selfefficacy, and also results of linear regression test showed that selfefficacy forecasted 11% of behavior variances in participants.Conclusion: Maintaining and improving the ranchers health against the risk of CCHF in tropical regions, particularly in the Sistan region in Sistan and Bloochestan province is an educational urgency and interventions based on the health belief model should emphasize more on the selfefficacy and perceived susceptibility.Paper Type: Research Article.