بررسی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده بر روی رفتار تفکیک زباله های خانگی خانم های خانه دار در شهرستان نوشهر

زمینه و هدف: با افزایش روزافزون پسماندهای ناشی از زندگی صنعتی و اثرات مخرب کوتاه مدت و بلند مدت آن بر روی محیط زیست و با عنایت به اهمیت آموزش نظریه محور به زنان خانه دار، این پژوهش با هدف توانمند سازی آنها در تفکیک زباله اجرا شد.مواد و روش ها: این پژوهش به روش مداخله ای از نوع نیمه تجربی بر روی 60 نفر (30 نفر مداخله و 30 نفر کنترل) از خانم های خانه دار شهرستان نوشهر انجام گرفت، که به صورت تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. مداخله به صورت حضوری حضوری طی 4 جلسه و در طول یک ماه انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه استاندارد مشتمل بر 22 سوال بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده بود. داده ها طی دو مرحله از طریق آزمون اولیه و سه ماه بعد از مداخله برنامه آموزشی توسط نرم افزار spss22 تجزیه و تحلیل شدند.  یافته ها:  میانگین سن شرکت کنندگان در گروه مداخله 34/7 و در گروه کنترل 34/2 بود. آزمون t مستقل اختلاف معنی داری قبل از مداخله آموزشی بین گروه مداخله و کنترل نشان نداد ولی سه ماه بعد از مداخله آموزشی، میانگین سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده دو گروه به غیر از سازه هنجار های ذهنی با هم تفاوت معنادار داشتند (p<0/005)، بطوریکه میانگین این سازه ها در هر دو گروه با گذشت زمان افزایش یافته است.نتیجه گیری: اجرای برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده بر بهبود رفتار تفکیک زباله در خانم های خانه دار موثر است. بنابراین، برنامه های آموزشی در خصوص تفکیک زباله از مبدا باید بر اساس نظریه های علمی و روش های آموزشی مناسب با گروه هدف انجام شود. 

investigating the effect of educational intervention based on the theory of planned behavior on the behavior of household waste segregation among households in nowshahr

background and objective: the research was carried out to empower housewives in waste separation as a result of the ever-increasing waste caused by industrial life and its short-term and long-term damaging effects on the environment.materials and methods: this research was conducted by a semi-experimental intervention method on 60 people (30 intervention group and 30 control group) homemakers of nowshahr city, who were randomly divided into two intervention and control groups. face-to-face intervention was conducted over a month with four sessions. the data collection tool was a standard questionnaire containing 22 questions based on the theory of planned behavior. the data were analyzed in two stages the preliminary test and three months after the intervention of the training program through spss22 software.results: the average age of the participants in the intervention group was 34.7 and in the control group was 34.2. independent t-tests did not show a significant difference between the intervention and control groups before the educational intervention, but three months after the educational intervention, the average structures of the theory of planned behavior were significantly different except for the structure of subjective norms (p<0.05), indicating that the average of these structures had increased over time in both groups.conclusion: the training program based on the theory of planned behavior is effective in improving the behavior of waste separation. therefore, educational programs regarding the separation of waste from the source should be based on scientific theories and appropriate educational methods for the target group.