ارائه ی مدل بهزیستی روانشناختی سالمندان بر اساس امید به زندگی با میانجیگری اضطراب مرگ

زمینه و هدف: امید به زندگی مفهومی پراهمیت است که در تمام دوران زندگی و به‌خصوص دوران سالمندی مطرح است و رسیدن به سال‌های پایانی زندگی فرد را در معرض ناامیدی قرار می‌دهد. هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل بهزیستی روان‌شناختی سالمندان بر اساس امید به زندگی با میانجیگری اضطراب مرگ است. مواد و روش‌ها: روش پژوهش همبستگی و از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری است. جامعه‌ آماری پژوهش حاضر شامل کلیه‌ سالمندان بستری در آسایشگاه و سالمندان در منزل شهر تهران در سال 1398 بود. تعداد افراد نمونه جمعاً 400 سالمند  بود که با روش خوشه‌ای انتخاب شدند. بدین‌صورت که از بین مراکز نگهداری سالمندان و سرای محلات  ابتدا 5 مرکز نگهداری سالمندان و 5 سرای محله از مناطق 2 و 3 و 5 شهر تهران به‌تصادف انتخاب شدند و سپس از هر مرکز و سرا 40 سالمند به‌تصادف انتخاب و پرسشنامه‌ها توسط خود آنها و در حضور پژوهشگر تکمیل شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی ریف (1989)، مقیاس اضطراب مرگ تمپلر (1970) و مقیاس امیدواری اسنایدر (1991) بودند. داده‌های پژوهش با روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و آزمون میانجی سوبل تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج آزمون مدل مفهومی نشان داد شاخص‌های برازش مدل پژوهش در وضعیت مطلوبی قرار دارد(gfi=0/98) امیدواری اثر مستقیم بر بهزیستی روان‌شناختی داشتند (p<0/05 β=0/47). همچنین فرضیه مطرح‌شده در ارتباط با وجود اثر غیرمستقیم امیدواری بر بهزیستی روان‌شناختی سالمندان با میانجیگری اضطراب مرگ مورد تایید بود (p<0/05 β=0/13).نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاکی از برازش مناسب مدل مفهومی پژوهش بود. بر این اساس در مراکز نگهداری سالمندان، برای افزایش سطح بهزیستی روان‌شناختی و ارتقای سلامت سالمندان توجه به پیشایندهای امیدواری و اضطراب مرگ ضروری است. 

Developing a model of psychological well-being in elderly based on life expectancy through mediation of death anxiety

Background and Objective: The purpose of the present study was to developing the model of psychological wellbeing in elderly based on life expectancy through mediation of death anxiety. Materials and Methods: The research method is correlational and structural modeling equation. The statistical population of this study included all the elderly hospitalized in the sanatorium and the elderly at home in Tehran in 2019. The sample included 400 elderly people selected by cluster sampling. In this way, among the elderly care centers and neighborhood house, 10 centers were selected randomly from districts 2, 3 and 5 in Tehran and then 40 elderly people were randomly selected from each center 400 elderly in total and the questionnaires were completed by them and in the presence of the researcher. Research instruments included Ryff Psychological Wellbeing Questionnaire (1989), Templer Death Anxiety Scale (1970) and Snyder Hope Scale (1991). The research data were analyzed by structural equation modeling and Sobel intermediate test.Results: The results of the conceptual model test indicated that the fit indices of the research model were in good condition (GFI=0.98). Hope had a direct effect on psychological wellbeing (p<0.05, β=0.47). The hypothesis regarding the indirect effect of hope on the psychological wellbeing of the elderly through death anxiety was also confirmed (p<0.05, β=0.13). Conclusion: The findings of the study indicated that the conceptual model of the research was appropriate. Therefore, in elderly care centers, it is necessary to pay attention to the antecedents of hope and death anxiety in order to increase the level of psychological wellbeing and Improving the health of the elderly.