اثربخشی برنامه آموزشی جایگزین پرخاشگری بر رفتارهای ضد اجتماعی و نشخوار خشم در دختران نوجوان شهر اهواز

زمینه و هدف: پرخاشگری یکی از محورهای اصلی فعالیت های پژوهشی روان شناسان و روان پزشکان را تشکیل می دهد و بخش قابل توجهی از مراجعه کنندگان به مراکز روان شناسی و روان پزشکی، مشکلات پرخاشگری دارند. هدف از این پژوهش، تعیین اثربخشی برنامه آموزشی جایگزین پرخاشگری بر رفتارهای ضد اجتماعی (پرخاشگری فیزیکی، پرخاشگری اجتماعی و قانون شکنی) و نشخوار خشم دختران نوجوان شهر اهواز در سال 1397 بود.مواد و روش ها: روش تحقیق حاضر، از نوع طرح آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و پلاسیبو بود. تعداد 45 دانش آموز که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند به روش نمونه گیری مرحله ای از بین مناطق چهارگانه آموزش و پرورش شهر اهواز به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی به 3 گروه آزمایش، پلاسیبو و کنترل تقسیم شدند. ابزارها شامل پرسشنامه رفتار ضد اجتماعی burt donnellan و پرسشنامه نشخوار خشم sukhodolsky بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss نسخه 18 و آزمون های آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری و تک متغیری و همچنین آزمون تعقیبی بنفرونی استفاده شد. سطح معنی داری در این پژوهش 0/05 بود.یافته ها: بین میانگین گروه های آزمایش، پلاسیبو و کنترل در ابعاد رفتار ضد اجتماعی و نشخوار خشم تفاوت معنادار به دست آمد (23/54=f و 0/01˂p). مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون تعقیبی بنفرونی بین دو گروه آزمایش و کنترل نشان داد در همه متغیرهای وابسته (پرخاشگری فیزیکی، پرخاشگری اجتماعی، قانون شکنی و نشخوار خشم) تفاوت به نفع گروه آزمایش است. همچنین مقایسه میانگین ها بین دو گروه آزمایش و پلاسیبو نیز حاکی از تفاوت معنادار میانگین متغیرهای وابسته به نفع گروه آزمایش بود. بین میانگین دو گروه کنترل و پلاسیبو تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: برنامه آموزش جایگزین پرخاشگری منجر به کاهش رفتارهای ضد اجتماعی و نشخوار خشم در دختران نوجوان متوسطه دوره دوم با دامنه سنی 15 تا 17 سال می شود. بنابراین برای پیشگیری و کاهش رفتارهای پرخاشگرانه و ضد اجتماعی می توان از این برنامه در مدارس و مراکز بهره برد.

The Effectiveness of Aggression Replacement Training Program on Antisocial Behaviors, Anger Rumination of Adolescence Girls in Ahwaz

Background and Objective: Aggression is one of the main focuses of research activities of psychologists and psychiatrists, and a significant proportion of those referring to psychiatric and psychiatric centers have aggression problems. The purpose of this study was to determine the effectiveness of Aggression Replacement Training (ART) program on antisocial behaviors (physical aggression, social aggression and rule breaking) and anger rumination in Ahwaz adolescent girls.Methods: The research method was a randomized clinical trial design. A sample of 45 students who entered the research were selected through a stepbystep sampling method among the four educational districts of Ahvaz and randomly assigned to three groups of experimental, placebo and control. Tools included Burt Donnellan's antisocial behavior questionnaire and S Sukhodolsky's rumination questionnaire. Also, for analyzing the data, SPSS 18 was used and the level of significance was 0.05.Results: There was a significant difference between the mean of experimental, placebo and control groups in the dimensions of antisocial behaviors and anger rumination (F=23.54 and P=0.01).Conclusion: Aggression Replacement Training program reduces antisocial behaviors and anger rumination in adolescent girls, so it can be used in schools and centers to prevent and reduce aggressive and antisocial behaviors.