تاثیر مداخلۀ آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده در انتخاب نوع زایمان در زنان باردار نخست‌زای مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر تهران در سال 96-1395

زمینه و هدف: امروزه با رشد روزافزون آمار عمل سزارین مواجه هستیم، در حالی که این عمل نوعی فناوری غیرضروری پزشکی به حساب می آید و غافل از اینکه انجام عمل سزارین بدون دلیل پزشکی، دارای عواقب زیانباری برای مادر و نوزاد است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخلۀ آموزشی بر اساس مدل رفتار برنامه ریزی شده بر انتخاب نوع زایمان در زنان باردار نخست زای مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر تهران در سال 96-1395 انجام شد.مواد و روش ها: این تحقیق یک مطالعۀ نیمه تجربی شاهددار و از نوع قبل و بعد با گروه کنترل است. تعداد 120 زن باردار نخست زای مراجعه کننده به این مراکز به روش تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. داده ها به وسیلۀ پرسش نامۀ محقق ساخته، مبتنی بر سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده، جمع آوری و پس از تایید روایی و پایایی بین نمونه های آماری توزیع شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss نسخۀ 16 تجزیه وتحلیل شد.یافته ها: یافته های توصیفی نشان داد گروه های مداخله و کنترل از نظر متغیرهای جمعیت شناختی همگن هستند. یافته های استنباطی نیز نشان داد بین میانگین دو گروه مداخله و کنترل در تمام سازه ها به جز سازۀ رفتار، قبل از اجرای مداخلۀ آموزشی تفاوت معنی داری وجود ندارد (0/001p). نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که برنامۀ آموزشی بر انتخاب نوع زایمان در زنان باردار نخست زا برای انتخاب زایمان طبیعی به جای سزارین تاثیر مثبت دارد؛ بنابراین می توان برای انتخاب نوع زایمان (زایمان طبیعی) در این زنان از سازه های مدل رفتار برنامه ریزی شده استفاده کرد.

The Effect of Educational Intervention Based on the Theory of Planned Behavior on the Choice of the Type of Delivery in Primipara Women Referred to Health Centers in Tehran in 2016-2017

Background and Objective: Today, we face increasing number of caesarean section as an unnecessary medical technology. In fact, performing caesarean section without medical reason has many harmful consequences for mother and her baby. The current study was aimed to determine the effect of planned behaviorbased educational intervention on the selection of childbirth method among primipara women who visit health centers of Tehran during 20162017.Methods: This was a semi empirical study, with pretest, posttest design and control group. 120 primiparas who visited health centers were randomly categorized into intervention and control groups. Data was collected by researchermade questionnaire based on the construct of the theory of planned behavior, and after confirming its validity and reliability, was distributed between the statistical samples. The collected data was analyzed using SPSS16.Results: The descriptive findings showed that intervention and control groups were demographically homogenous. The inferential findings showed that between the average of both groups in all construct, except for the behavioral ones, there was no meaningful difference before the educational intervention (P>0.001) while after that, the difference of average were meaningful (P<0.001).Conclusion: The results indicated that the program has a positive effect on improving the selection of childbirth method among primiparas as they are more tended to natural childbirth than caesarean section. Therefore, the construct of the theory of planned behavior can be used to encourage such women to choose natural childbirth instead of caesarean section.