سیمای سلامت روانی و اجتماعی زنان آواره در هزارۀ سوم: چالش بزرگ جامعۀ ملی و بین‌المللی

زمینه و هدف: سالانه صدها میلیون نفر از مردم جهان از حوادث و بلایای طبیعی و انسان ساخت متاثر می شوند و حدود 80 درصد از این افراد را زنان و کودکان تشکیل می دهند. زنان و دختران به دلایل مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی در برابر بلایا از آسیب پذیری بیشتری برخوردار هستند. بدین منظور مطالعۀ حاضر با هدف بررسی تاثیر آوارگی بر سلامت روانی و اجتماعی زنان صورت گرفته است.مواد و روش ها: این پژوهش مروری تحلیلی است که از طریق جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی داخلی sid, magiran وirandoc و پایگاه های اطلاعاتی خارجی web of science، scopus، pubmed، google scholar و با استفاده از کلیدواژه های آسیب پذیری روانی، سلامت روان، زنان در بلایا، آوارگان، حوادث و بلایا و ترکیبات احتمالی آنها بررسی شد.یافته ها: باتوجه به نیازهای متفاوت زنان در بلایا از جمله محرومیت ها در دسترسی به خدمات سلامت، مراقبت های بارداری و نگرانی های خاص بهداشتی، اجبار در تغذیۀ کودکان و احتمال خشونت جنسی و ابتلا به بیماری های منتقلۀ جنسی، وابستگی عاطفی و اقتصادی، مشکل در تعاملات اجتماعی زنان، آسیب پذیری این گروه در شرایط آوارگی را می توان در ابعاد پنج گانۀ 1) سلامت 2) خودمراقبتی 3) وضعیت معیشت 4) سرمایۀ اجتماعی و 5) حمایت اجتماعی طبقه بندی کرد.نتیجه گیری: در حوادث و بلایا موانع فرهنگی، مشکلات تهدیدکنندۀ سلامت جسمی و همچنین موانع ارتباطی و تکلم به زبان کشور میزبان و مشکلات اجتماعی و اقتصادی مهم ترین چالش های زنان هستند که منجر به ایجاد اختلالات روانی می شوند. بنابراین بایستی برنامه های پیشگیری، آمادگی و پاسخ مبتنی بر نیازها و چالش های زنان و با مشارکت آنها طراحی شده و حمایت سیاسی و اقتصادی کافی از جانب دولت ها و سازمان های درگیر به این برنامه ها اختصاص داده شود.