سیاست‌های کلیدی تامین مالی سلامت با رویکرد انباشت و تسهیم ریسک برای ارتقای نظام‌های سلامت در کشورهای فقیر و درحال‌توسعه: مناطق آفریقا و مدیترانۀ شرقی (مناطق who)

سیاستگذاران سلامت در سراسر جهان بر اهمیت تضمین مراقبت‏ های بهداشتی مناسب برای همه تاکید دارند. یکی از موانع مهم برای اهداف تامین، حفظ و ارتقا در نظام‏ های سلامت، هزینه‌های رایج و اغلب گرانبها برای مراقبت ‏های سلامت نسبت به درآمد افراد (و یا سرانۀ تولید ناخالص داخلی) است و نیاز به چنین مراقبت‌هایی اغلب نامطلوب است. بنابراین سیاست‌های تامین مالی سلامت در جهان، مکانیزم‌های انباشت و تسهیم ریسک (در تامین مالی و یا مخارج سلامت در حوزه‏ های بهداشت و پیشگیری، درمان و ارتقای سلامت جامعه) برای محافظت از مردم از این مانع مهم به مراقبت‌های بهداشتی و ارتقای مراقبت ‏های سلامت، اغلب با توجه ویژه به فقرا و افراد کم‏درآمد در مناطق آفریقا و مدیترانه شرقی (emro) به‌عنوان استراتژی کلیدی مطرح می‏کند. دستاوردهای سلامت در بهبود شاخص ‏های سلامت مانند کاهش انواع مرگ‌ومیر (کودکان، نوزادان، مادران و حتی بزرگ‌سالان) و همچنین افزایش امید به زندگی (در بدو تولد و یا در سن 60 سالگی) در جهان ناشی از عوامل متعددی از جمله افزایش سطح آموزش و سواد افراد (به‌ویژه مادران)، افزایش سهم سلامت از تولید ناخالص داخلی و سایر عوامل اجتماعی و اقتصادی است. اما این دستاوردها در دنیا با افزایش چشمگیری در هزینه‌های بهداشتی همراه ‏است؛ به‌طوری که از پیامد های بار اصلی مالی رشد فزایندۀ مخارج کمرشکن سلامت، باعث شده است بیماران مجبور به پرداخت مستقیم (از جیب) بیشتر برای درمان شوند و این مسئله منجر به سقوط بسیاری از مردم (حدود 1/3میلیارد نفر) به زیر خط فقر می‏شود. چنین موضوعی به‌ویژه در کشورهای فقیر و درحال‌توسعه با سطوح درآمد پایین بیشتر دیده می‏شود. یکی از فاجعه ‏ترین و پیچیده‌ترین چالش‌هایی که بسیاری از کشورهای کم‌درآمد و یا کمتر از درآمد متوسط با آن مواجه می‏شوند، چگونگی تامین مالی و فراهم کردن مراقبت‌های سلامت برای بیش از حداقل یک میلیارد نفر از فقرا که در کشورهای فقیر (مثل آفریقا) و کشورهای کم درآمد (مناطق مدیترانۀ شرقی) زندگی می‌کنند، است. بیش از 80٪ (در سال 1995) و 65٪ (در سال 2014) از کل هزینه‌های خصوصی مراقبت‌های سلامت در کشورهای کم‌درآمد از طریق پرداخت‏ های مستقیم جیب از سوی بیماران (out-off-pocket) تامین می‌شود (who data، 2016). مطالعات انجام‌شده در چندین کشور نشان می‌دهد که هزینه‌های پزشکی (دارو و تجهیزات) بسیار بالا، علت عمدۀ هزینه‌های سلامت فاجعه‌بار و کمرشکن (health catastrophic expenditure) بخش سلامت در اکثر کشورهای فقیر است.