مقیاس درصد همخوان‌های‌درست در کودکان فارسی زبان و ویژگی‌های روان‌سنجی آن

هدف: درصد همخوان‌های درست یکی از شاخص های رشد مهارت های آوایی و واجی در کودکان طبیعی و کودکان مبتلا به اختلالات آوایی و واجی است که از طریق نمونه گیری از گفتار بوسیله آزمون های تک‌کلمه یا گفتار پیوسته قابل اندازه گیری است. هدف از پژوهش حاضر، معرفی مقیاس درصد همخوان های درست در کودکان فارسی زبان وگزارش ویژگی های روان سنجی آن است. روش: در این پژوهش مقطعی با الگوی پژوهش بنیاد، 387 دختر و پسر 3 تا 6 ساله یک زبانه فارسی‌زبان با روش نمونه گیری در دسترس از مهد کودک هایی واقع در شمال غرب شهر تهران انتخاب شدند. ابزار پژوهش برای اندازه گیری، مقیاس درصد همخوان های درست از آزمون تصویری واجی بود که روایی محتوایی آن به تایید صاحب نظران آسیب شناس گفتار و زبان و زبان شناس رسیده بود. روایی افتراقی مقیاس با مقایسه نمرات دو گروه مبتلا به اختلال واجی و بدون اختلال از طریق آزمون آماری تی مستقل و شواهد موید روایی سازه از طریق تعیین همبستگی بین نمره درصد همخوان های درست و سن و پایایی آزمون با برآورد ضرایب همبستگی اسپیرمن، همسانی درون طبقه ای و خطای معیار اندازه‌گیری و ضریب تغییرات در آزمون- بازآزمون و دو بار نمره گذاری توسط دو ارزیاب مستقل بررسی شد. یافته‌ها: نمره مقیاس در دو گروه مبتلا به اختلالات واجی و بدون آن همچنین بین گروه های سنی مختلف، تفاوت معنادار داشت (به ترتیب 001/0 > p و 05/0 > p) . ضرایب همبستگی پیرسون، همسانی درون طبقه ای و خطای معیار اندازه‌گیری برای آزمون- بازآزمون به ترتیب (8/0، 75/0، 7/2، 08/0) و برای دو بار نمره دهی به ترتیب (84/0، 90/0، 4/1، 08/0) بود.نتیجه‌گیری: بر اساس داده های مطالعه حاضر به نظر می رسد که مقیاس درصد همخوان های درست می‌تواند به عنوان یک ابزار روا و معتبر در بررسی توانایی تلفظی کودکان فارسی زبان در امور پژوهشی و بالینی به کار گرفته شود.