تاثیر توانبخشی شناختی بر ادراک دیداری حرکتی و حافظه کاری کودکان با تاخیر تحولی

هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر ادراک دیداری حرکتی و حافظه کاری کودکان با تاخیر تحولی بود. روش: طرح پژوهشی نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل تمامی کودکان 4 تا 6 ساله با تاخیر تحولی بود که در مهد‌کودک‌ها و مراکز پیش‌دبستانی شهر تهران در نیمه دوم سال 1400 ثبت‌نام کرده بودند. حجم نمونه شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) از جامعه آماری به شیوه نمونه‌گیری در‌دسترس و با استفاده از آزمون دنور-2 انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایدهی شدند. در آغاز آزمون تحول ادراک بینایی فراستیک و آزمون حافظه کاری ان‌بک به‌عنوان پیش‌آزمون گرفته شد و در ادامه برای گروه آزمایشی، مداخله توانبخشی شناختی اجرا شد در‌حالی‌که گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و چند‌متغیره تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مداخله توانبخشی شناختی بر مولفه‌های هماهنگی چشم و دست (f=54/567 ،p<0/001)، تمایز شکل از زمینه (f=98/528 ،p<0/001)، ثبات شکل (f=35/418 ،p<0/001)، وضعیت در فضا (f=344/701 ،p<0/001)، روابط فضایی (f=100/722 ،p<0/001) و حافظه کاری (f=125/907 ،p<0/001)، تاثیر معنادار داشته است. نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، مشاوران و روانشناسان می‌توانند برای بهبود ادراک دیداری حرکتی و حافظه کاری کودکان 4-6 سال با تاخیر تحولی از این مداخله استفاده کنند. 

the impact of cognitive rehabilitation on the visual-motor perception and working memory of children with developmental delays

objective: the purpose of this study was to investigate the effectiveness of cognitive rehabilitation on the visual-motor perception and working memory of children with developmental delays. method: the method of this research was semi-experimental and pre-test-post-test with control group. the statistical population included all 4-6 year old children with developmental delays studying in tehran kindergartens and preschool centers in 2021. the sample size consisted of 30 children (15 in the experimental group and 15 in the control group) from the statistical population, who were selected by the available sampling method and denver-ii test. first, frostig developmental test of visual perception and n-back working memory tests were taken as pre-tests. then for the experimental group, cognitive rehabilitation intervention was performed while the control group did not receive any training. data were analyzed using ancova. results: the cognitive rehabilitation intervention had a significant effect on the components of hand-eye coordination (p<0.001, f =54.567), figure differentiation from background (p<0.001, f = 98.528), shape stability (p<0.001, f =35.418), situation in space (p<0.001, f =344.701), spatial relations (p<0.001, f =100.722) and working memory (p<0.001, f =125.907). conclusion: according to the results of this study, counselors and psychologists can use this intervention to improve visual-motor perception and working memory in 4-6 year old children with developmental delay.