اثربخشی مداخله‌های آموزشی و درمانی بر اختلال یادگیری ویژه: یک مطالعه فراتحلیلی

هدف: اختلال یادگیری ویژه، اختلالی است که توانایی فهمیدن یا استفاده‌کردن از زبان نوشتاری، انجام‌دادن محاسبه‌های ریاضی، هماهنگ‌کردن حرکت‌ها یا توجه مستقیم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مداخله‌ها و روش‌های آموزشی و درمانی مختلفی که برای درمان و بهبود اختلال یادگیری خاص به کار گرفته شده است، گاه اثربخشی مناسبی از خود نشان می‌دهند و در برخی موارد اثربخشی کافی ندارند و یا اینکه نتایج متناقض هم هستند. بنابراین به منظور ترکیب نتایج پژوهش‌های پیشین، حل تناقض‌ها و نیز دستیابی به نتیجه‌گیری کلی، استفاده از فراتحلیل لازم به نظر می‌رسد. روش: برای نیل به اهداف پژوهش با بهره‌گیری از روش فراتحلیل، از نتایج کمّی 128 پژوهش منتخب (که با توجه به ملاک‌های ورود و خروج و بهره‌گیری از کلیدواژه‌های تعیین‌شده از دانشگاه‌های معتبر سراسر کشور و بانک‌های اطلاعاتی مختلف کشور به ‌دست‌آمده بود) استفاده شد که درمجموع 623 اندازه اثر اولیه به‌دست‌آمده با نرم‌افزار cma2 تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج تحلیل نشان داد که مقدار اندازه اثر ترکیبی اثربخشی مداخله‌های آموزشی و درمانی بر اختلال‌های یادگیری 1.13 و پس از تفکیک به متغیرهای پیامد چندگانه مقدار اندازه اثر ترکیبی برای اختلال خواندن 0.80، اختلال نوشتن 0.94، اختلال ریاضی 1.05 می‌باشد که تمامی این اندازه اثرها معنادار است (p≤0.001). نتیجه‌گیری: مقادیر اندازه‌های اثر ترکیبی بر‌اساس ملاک کوهن نشانگر اثربخشی در حد بالای مداخله های آموزشی و درمانی است. همچنین این مطالعه تلویحاتی را برای استفاده از مداخله‌های مختلف برای بهبود اختلال یادگیری ویژه به دنبال دارد.

Effectiveness of Educational and Therapeutic Interventions on Specific Learning Disorder: A meta-analysis study

Objective: Specific learning disorder is disturbance that affects the ability to understand or use written language, perform mathematical calculations, coordinate movements, or direct attention. Interventions and different educational and therapeutic interventions for the treatment and improvement of learning disorders have sometimes proved to be effective; however in some cases, they have not been sufficiently effective or contradictory. Therefore, the metaanalysis was used to combine the results of previous research, solve the contradictions, and obtain a general conclusion. Method: In order to achieve the research purpose with use of metaanalysis method, through analyzing quantitative results of 128 selected research works, obtained according to the criteria for entering and leaving and utilizing the defined keywords by reputable universities and different databases in the country. In total, 623 primary effect size were obtained and analyzed with CMA2 software. Results: The results showed that the amount of combined effect size of the educational and therapeutic interventions on learning disorders was 1/13. After dividing into multiple outcome variables, the amount of the combined effect size for reading disorder was 0/80, writing disorder, 0/94, and mathematical disorder 1/05. All of these effect sizes are significant (p le;0.001). Conclusion: Combined effect size based on Cohenchr('39')s criterion can be interpreted in two fixed and random models, which suggests the effectiveness of educational and therapeutic interventions. This study also explains the implications for using different interventions to improve specific learning disorder.