مقایسه اثربخشی مداخله با روش تحلیل رفتار کاربردی و نوروفیدبک بر ارتقای مهارت‌های شناختی، اجتماعی و فعالیت‌های روزمره زندگی در کودکان مبتلا‌به اختلال طیف اوتیسم

هدف: مطالعه حاضر با هدف اثربخشی و مقایسه مداخله با روش تحلیل رفتار کاربردی و نوروفیدبک بر ارتقای مهارت‌های شناختی، اجتماعی و فعالیت‌های روزمره زندگی در کودکان مبتلابه اختلال اوتیسم بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کودکان 712 ساله مرکز توان‌بخشی کودکان مبتلا‌به طیف اوتیسم با نیازهای ویژه شهر اردبیل در سال 97 بودند که 45 شرکت‌کننده به ‌صورت هدفمند انتخاب و به روش تصادفی ساده در دو گروه مداخله تحلیل رفتار کاربردی و نوروفیدبک و یک گروه کنترل 15 نفره تقسیم شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه سنجش دامنه اوتیسم (1999)،‌ مقیاس تجدیدنظر‌ شده هوش وکسلر کودکان (1969)، پرسشنامه سنجش مهارت‌های اجتماعی استون و همکاران (2010) و مقیاس فعالیت‌های روزمره زندگی وایزمن (2013)استفاده شد. علاوه بر برنامه‌های آموزشی مرکز، مداخله‌های دو گروه به ‌صورت انفرادی به مدت 20 جلسه 45 دقیقه‌ای و 2 بار در هفته اجرا شد. گروه کنترل فقط برنامه معمول مرکز را دریافت کرد. داده‌ها با نرم‌افزار اس پی اس اس 21 و آزمون آماری اون، تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون توکی تجزیه ‌و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مداخله‌های aba و نوروفیدبک بر ارتقای مهارت‌های شناختی، اجتماعی و فعالیت‌های روزمره زندگی در کودکان مبتلا‌به اختلال طیف اوتیسم تاثیر داشته‌اند و همچنین مداخله aba نسبت به نوروفیدبک در همه این متغیرها بیشتر از نوروفیدبک بوده است. نتیجه‌گیری: این یافته‌ها تاییدی بر نقش مداخله‌های aba و نوروفیدبک در درمان برخی مشکلات و مهارت‌های کودکان مبتلابه اختلال طیف اوتیسم بود.

Effectiveness and Comparison of Intervention with Applied Behavioral Analysis (ABA) and Neurofeedback on the Promotion of Cognitive, Social, and Daily Living Activities in Children with Autistic Spectrum Disorders

Objective: The purpose of this study was to Effectiveness and comparison of Intervention with Applied Behavioral Analysis (ABA) and Neurofeedback on the Promotion of Cognitive, Social, and Daily Living Activities in Children with Autistic Spectrum Disorders (ASD). Method: The research method was experimental design with pretestposttest design with control group. The statistical population included 712 yearold children with ASD, in which 45 subjects were randomly selected and assigned to ABA and neurofeedback interventions and control groups (n=15). We used to collect information from Autism Domain Assessment Questionnaire (1999), the revised Voxcelerchr(chr('39')39chr('39'))s intelligence scale (1969), Social Skills Questionnaire of Stone et al (2010) and Weismanchr(chr('39')39chr('39'))s daily activities scale (2013). In addition to the training programs, ABA and neurofeedback interventions was performed individually for 20 sessions of 45 minutes and 2 times per week. The control group received only the routine center program. Data were analyzed by SPSS 20 software using multivariate analysis of covariance and Tukey test. Results: The findings indicated that ABA and neurofeedback interventions had an impact on cognitive, social skills, and activities of daily living in children with autism spectrum disorder. In addition, the effect of ABA intervention on all dependent variables was more than neurofeedback. Conclusion: These findings confirm the role of ABA and neurofeedback interventions in the treatment of some problems and skills of children with autism spectrum disorder.