معادل‌سازی گیاهی سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی

مقدمه: یکی از شاخص های تعیین سلامت جامعه کمیت و کیفیت غذای مصرفی آن جامعه است که در قالب سبد غذایی مطلوب آن جامعه تعریف می شود. برای بررسی سیستم غذایی یک منطقه، تولید آن منطقه باید با سبد غذایی مطلوب مقایسه شود. برای این بررسی به واحدی نیاز است که بتواند هم در اندازه گیری نیاز غذایی و هم تولید غذا به کار رود که بدین منظور سبد غذایی (مصرف) به معادل گیاهی اش تبدیل می شود.مواد و روش ها: سبد غذایی که در این پژوهش معادل سازی می شود، سبد غذایی مصوب وزارت بهداشت است. هر کدام از اجزای سبد غذایی با استفاده از محاسبات ریاضی به معادل گیاهی آن تبدیل می شود.یافته ها: این سبد که در چهار گروه تامین کننده های انرژی، طیور، دام و میوه ها، سبزیجات و حبوبات دسته بندی شده است معادل سازی شده و درنتیجه معادل گیاهی سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی به صورت زیر ارائه می شود: 370 گرم سبزی و صیفی، 280 گرم میوه، 26 گرم حبوبات، 135 گرم شلتوک، 58 گرم دانه کلزا، 60 گرم دانه سویا، 5 گرم دانه آفتابگردان، 30 گرم کنجاله کلزا، 815 گرم دانه گندم، 94 گرم کاه گندم، 77 گرم سبوس گندم، 147 گرم دانه جو، 62 گرم کاه جو، 147 گرم ریشه چغندرقند، 233 گرم ساقه نیشکر، 30 گرم تفاله چغندرقند، 4.3 گرم ملاس چغندرقند، 243 گرم ذرت علوفه ای، 806 گرم یونجه و سایر نباتات علوفه ای، 258 گرم دانه ذرت، 51 گرم کنجاله سویا، 37 گرم کنسانتره آماده و 36 گرم سایر مواد.نتیجه گیری: سبد غذایی مطلوب برای نخستین بار در ایران در این پژوهش معادل سازی شده است. نتایج حاصل از معادل سازی، در سیاست گذاری های کلان غذا و تغذیه (تولید، صادرات، واردات، یارانه ها و قیمت گذاری)، برنامه ریزی های تغذیه ای و اجرای مداخلات و حمایت های لازم برای دستیابی به مواد غذایی مغذی، سالم و مطابق با عادات و ترجیحات جامعه می تواند به کار گرفته شود.

plant equivalent of optimum food basket for iran society

introduction: one of the indicators for determining the health of a society is the quantity and quality of consumed food by the people, that is defined in terms of the optimum food basket. in order to analyse the food system of a region, the food production should be compared with the optimum food basket. therefore a unit that can be used both in measuring food needs and food production is necessary, therefore the food basket was converted to its plant equivalent.materials and methods: the food basket that is equated in this research is the food basket approved by the ministry of health. each of the components of the food basket is converted into its plant equivalent using mathematical calculations.results: the food basket, which is categorized into four groups including 1) energy suppliers 2) poultry 3) livestock and 4) fruits, vegetables and legumes has been equated and the plant equivalent of the optimum food basket for iranian people was measured: 370 grams of vegetables, 280 grams of fruits, 26 grams of  legumes, 135 grams of rice hull, 58 grams of rapeseed grain, 60 grams of soybean grain, 5 grams of sunflower grain,  30 grams of rapeseed meal, 815 grams of wheat grain, 94 grams of wheat straw, 77 grams of wheat bran, 147 grams of barley grain, 62 grams of barley straw, 147 grams of sugar beet root, 233 grams of sugar cane shoot, 30 grams of sugar beet pulp, 4.3 grams of sugar beet molasses, 243 grams of fodder corn, 806 grams of alfalfa and other forage crops, 258 grams of corn grain, 51 grams of soybean meal, 37 grams of ready concentrate and 36 grams of other materials.conclusion: this is the first report about the plant equivalent of the optimum food basket in iran. the results can be used in food and nutrition macro policies (production, exports, imports, subsidies and pricing).