مساله تمایز و معنای دوگانه وجود در تفکر دکارت
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
طباطبایی محمد تقی
|
|
منبع
|
فلسفه - 1395 - دوره : 44 - شماره : 1 - صفحه:73 -90
|
|
چکیده
|
پیش از دکارت، فیلسوفان سده‌های میانه هنگام بحث از نسبت وجود و ماهیت به سه‌گونه تمایز توجه کرده بودند و دکارت نیز به این سه‌گونه توجه دارد اما این مساله را صرفا در ذیل بحث از نسبت میان نفس و بدن طرح می‌کند و جز اشاره‌هایی کوتاه به مساله‌ی تمایز وجود از ماهیت نمی‌پردازد. پرسش این است که با توجه به سکوت دکارت در این مساله در عین اهمیت آن برای درک متافیزیک وی، آیا می‌توان به درکی روشن از معنای وجود و نسبت آن با ماهیت از راه پی‌گیری مساله‌ی تمایز رسید یا خیر. این کار در گام نخست با پرداختن به چهار گونه تمایز ممکن نزد دکارت و سپس روشن‌سازیِ چهارگونه تمایز میان وجود و ماهیت بر اساس آن‌ها آغاز می‌شود تا سرانجام آشکار شود که دکارت درکی دوگانه از معنای وجود دارد. در پایان چنین ادعا خواهد شد که این درک دوگانه و نیز عدم امکان گذر از آن در تفکر دکارتی، سبب پدید‌آمدن ابهام و ناکامی در تفسیر متافیزیکی دکارت از واقعیت، هم نزد خودش و هم هنگام فهم برای دیگران است.
|
|
کلیدواژه
|
تمایز واقعی، تمایز وجهی، تمایز عقلی، تمایز صوری
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, گروه فلسفه, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
shahedt@alumni.ut.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|