تقاطع میان تجربۀ دینی و تجربۀ زیبایی‌شناختی

بررسی تقاطع میان تجربۀ دینی و تجربۀ زیبایی‌شناختی، می‌تواند نسبت میان دین و هنر را بیش از پیش روشن کند. میزان اشتراکات و شباهت‌ها مشخص می‌کند که آیا منشا واحدی در کار است؟ آیا از  هردو می‌توانیم نتیجۀ یکسانی انتظار داشته باشیم؟ نوشتار پیش رو در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و در استنتاج، از روش توصیفی تحلیلی بهره برده است. زمینه‌های مشترکی همچون نهضت‌های فلسفی و ادبی در شکل‌گیری تجربۀ دینی و تجربۀ زیبایی‌شناختی نقش داشته‌اند. سوبژکتیویسم کانت بر هردو تاثیر جدی داشته است و از حیث معرفت‌شناختی تشابهات بسیارنزدیکی به هم دارند. پس از سوبژکتیویسم کانت و فروکاستن دین به تجربۀ دینی و زیبایی به تجربۀ زیبایی‌شناختی، بسیاری احساس کردند که رابطۀ میان دین و هنر به‌کلی منقطع شده است و اندیشه‌های دوران مدرن توانسته است این ارتباط وثیقِ دوران کلاسیک را از بین ببرد؛ امّا بعد از مطالعۀ اشتراکات میان تجربۀ دینی و تجربۀ زیبایی‌شناختی، می‌توان احساس کرد به‌‌رغم پروژۀ کانتی در تفکیک دین و زیبایی، به‌قدری این دو به هم نزدیک هستند که برخی تجربۀ زیبایی‌شناختی را ادامۀ تجربۀ دینی با واسطه‌های متفاوت می‌دانند و بعد از کانت نیز، درهم‌تنیدگی زیبایی و دین از میان نرفته است.

The Intersection of Religious Experience and Aesthetic Experience

Studying the intersection between religious experience and aesthetic experience can shed more light on the relationship between religion and art. Do similarities determine whether they have the same origin? Can we expect the same result from both? The present article has used library method in collecting information and descriptiveanalytical method in inference. Common contexts such as philosophical and literary movements have played a role in shaping religious experience and aesthetic experience. Kant’s subjectivism has had a serious impact on both, and they have very close epistemological similarities. After Kant’s subjectivism and the reduction of religion to religious experience and beauty to aesthetic experience, many scholars felt that the relationship between religion and art had been severed altogether, and that modern thought has been able to break this close connection with the classical period; But after studying the commonalities between religious experience and aesthetic experience, it can be felt that despite Kant’s project in the separation of religion and beauty, the two are so close that some consider the aesthetic experience to be a continuation of religious experience through different mediums. And after Kant, the link between beauty and religion has not disappeared.