نقش پدیدارشناسی روح هگل درتکوین جامعه‌شناسی معرفت مانهایم

هگل سیر تحول روح را باتحول در آگاهی حسی، خودآگاهی، عقل،روح، دین وعلم مطلق تشریح می‌کند. در این مسیر آگاهی به روش دیالکتیکی دربستر تاریخ حرکت می‌کند. لذا معرفت امری تحولی، خود یابنده و پویا تلقی می‌گردد. از سوی دیگر مانهایم معرفت را از منظری متفاوت در موقعیت‌های اجتماعی آن مورد توجه قرارمی‌دهد. به نظر او توجه به مبنای وجودی معرفت، آن را از ناب و ایستا بودن خارج و در بستر اجتماعی قرار می‌دهد.براین اساس می‌توان گفت هگل معرفت را دربستر تاریخی و مانهایم آن را دربستر اجتماعی قرارمی‌دهند و از معرفت شناسی مرسوم در عصرخود فراترمی‌روند. این مقاله بانگاهی به رویکرد پدیدار شناسی هگل می‌کوشد تاثیر پذیری مانهایم از وجه نظرات مزبور را مورد توجه قراردهد. به عبارتی مفهوم معرفت نزد مانهام  چه نسبتی با ویژگی‌های شناخت فلسفی هگل  دارد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد مانهایم  با طرح مفاهیم اساسی هم چون تاریخ، ایدئولوژی، آگاهی کاذب، کنش وکردار، کلیت، معرفت وحقیقت که درسیر تکوین جامعه شناسی او نقش مهم دارند ازپدیدارشناسی روح هگل تاثیر پذیرفته است. بدین ترتیب می‌توان گفت مانهایم مفاهیم هگلی  آگاهی و دانش را درحیطۀ جامعه شناسی معرفت خود بسط وتوسعه داده است.

The Influence of Hegel’s The Phenomenology of Spirit on Mannheim’s Sociology of Knowledge

Hegel explains the development of spirit through the evolution of sensational consciousness, selfconsciousness, reason, spirit, religion, and absolute wisdom. Consciousness moves dialectically along the context of history. Therefore, knowledge is dynamic and selfdiscoverable. On the other hand, Mannheim views knowledge in social contexts. To him, consideration of the essence of knowledge prevents it from being pure and stagnant and puts it into social context. Thus, Hegel puts knowledge into historical context and Mannheim puts it into social context. This article studies the influence of Hegel’s phenomenology on Mannheim to understand the way in his philosophy (Mannheim’s) knowledge is related to Hegel’s philosophical cognition. Mannheim, in his introduction of fundamental concepts such as history, ideology, false consciousness, action, totality, knowledge, and truth, which had a crucial role in his development of sociology of knowledge, has been under the influence of The Phenomenology of Spirit. So we can say that Mannheim expands the Hegelian concepts of consciousness and knowledge in his sociology of knowledge.