ارزیابی عملکرد سیستم های منابع آب با استفاده از معیارهای اطمینان‌پذیری، برگشت پذیری و آسیب پذیری فازی

مقاله حاضر ضمن تبیین لزوم بازنگری در روش‍های موجود جهت تخمین معیارهای عملکرد سیستم‍های منابع آب شامل اطمینان پذیری، برگشت ‍پذیری و آسیب پذیری، روشی جدید جهت مرتفع‍کردن معایب و اشکالات روش‍های کمی‌کردن این معیارها در روش‍های کلاسیک ارائه می‍دهد. اطمینان پذیری، برگشت ‍پذیری و آسیب ‍پذیری معیارهای بسیار پرکاربردی در ارزیابی عملکرد سیستم‍های منابع آب می‍باشند که در سه دهه اخیر در بسیاری تحقیقات مورد استفاده قرار گرفته‍اند. مطالعه حاضر نشان می‍دهد که روش‍های متداول جهت کمی‍کردن این معیارها، در مقادیر حدی (آستانه) از مقادیر مطلوب پارامتر مورد مطالعه مانند تامین نیاز آبی، دارای عملکرد غیرقابل اعتماد و غیر قابل درکی نسبت به واقعیت موجود هستند. این نقطه ضعف در روش‍های قبلی با استفاده از یک مثال ساده تئوریک نشان داده شده‍است که بیان می‍کند این نقطه ضعف می‍تواند موجب تغییر مقادیر قابل درک از اطمینان پذیری، برگشت ‍پذیری و آسیب ‍پذیری در ارزیابی عملکرد سیستم‍های منابع آب شود؛ همچنین تخمین نادرست این معیارها باعث محاسبه نادرست و غیرقابل قبول شاخص پایداری برای یک سیستم منابع آب می‍شود. مطالعه حاضر روشی را جهت بهبود تخمین سه معیار عملکرد مذکور برای ارزیابی عملکرد سیستم‍های منابع آب توسعه می‌دهد. روابط جدید با استفاده از  مفهوم توابع عضویت در تئوری فازی و برپایه روابط قبلی جهت بهبود عملکرد معیارها توسعه داده شده‍است. حوضه آبریز زاینده‍رود به عنوان مطالعه موردی این تحقیق جهت مقایسه و بررسی نتایج روش جدید نسبت به روش‍‍های قبلی مورد استفاده قرار گرفته‍است. مقایسه نتایج روش فازی و روش‍های کلاسیک و جمع‍بندی آن‍ها به وسیله شاخص پایداری نشان می‍دهد که روش ارائه‍شده در تحقیق حاضر ضمن رفع اشکال روش‍های قبلی، در ارزیابی عملکرد بسیار موثر و کارآمد می‍باشد.