مدل‌سازی مکانی - زمانی خصوصیات کیفی و وضعیت تغذیه‌گرایی تالاب چغاخور با استفاده از شاخص‌های آلودگی و تکنیک‌های قطعی و زمین‌آماری gis

مدل‌سازی آلودگی تالاب‌ها و دریاچه‌ها برای توسعه و تخصیص کاربری اراضی، مدیریت، پایش کیفیت، پیشگیری از آلودگی و حفاظت از تنوع زیستی آنها ضروری است. در این تحقیق از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی (ec, tds, do, ph, no3, po43, sd, tp, tn, chl.a)، شاخص‌های آلودگی و زیستی bmwp & tsi و مواد آلی خاک (om)، جهت ارزیابی آلودگی و تاثیر فعالیت‌های انسانی بر کیفیت تالاب چغاخور استفاده گردید. جهت نمونه‌برداری و سنجش این پارامترها ابتدا ایستگاه‌های نمونه‌برداری به صورت غیرتصادفی و سیستماتیک انتخاب شدند. نمونه‌برداری در 12 ایستگاه از عمق 50 سانتی‌متری سطح و نزدیک بستر در 6 مرحله به فواصل زمانی 45 روزه و مکانی یک کیلومتری انجام شد. سپس مدل مکانی میانگین سطح و عمق پارامترهای کیفی، مواد آلی خاک، شاخص‌های tsi و bmwp، با استفاده از توابع درون‌یابی بر اساس تکنیک اعتبار‌سنجی متقابل (کمترین مقدار rmse، بیشترین مقدار r2 و کمترین مقادیر mae و mbe نزدیک به صفر داده‌های مکانی) روش‌های قطعی و زمین‌آماری در محیط gis تهیه گردید. نتایج مدل‌سازی مکانی زمانی سالهای (13831385) مشخص کرد که میزان شاخص‌های tsi، bmwp و om به طور متوسط با مقادیر 61، 31 و 40% در وضعیت کیفی مغذی و بد می‌باشد که این میزان در نیمه جنوبی به دلیل فعالیت‌های کاربری اراضی بیشتر است. همچنین پارامترهای tsi، po43 و dosat از همبستگی زمانی و نیز پارامترهای bmwp، om، tds و عمق تالاب از همبستگی مکانی بالا و معنی‌داری برخوردار هستند. همچنین نتایج مدل‌سازی مکانی زمانی tsi سالهای (1385-1386) مشخص کرد که تالاب در فصل بهار و پاییز دارای بیشترین میزان آلودگی (متوسط مغذی 6770) که در نیمه جنوبی به دلیل تاثیر فعالیت‌های انسانی و کاربری اراضی در وضعیت فوق مغذی 7074 و در فصل تابستان با متوسط مغذی 59 دارای کمترین میزان آلودگی است.