بررسی تاثیر مکانی – زمانی کاربری اراضی بر کیفیت آب تالاب چغاخور با استفاده از شاخص Irwqi و روش‌های آماری

هدف از این تحقیق استفاده از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی (do, ph, no3, po43, tds, tsi) و شاخص کیفیت آب irwqi جهت ارزیابی آلودگی و تاثیر مکانی – زمانی کاربری اراضی بر کیفیت آب تالاب چغاخور می‌باشد. جهت نمونه‌برداری و سنجش این پارامترها ابتدا 12 ایستگاه‌ نمونه‌برداری به صورت غیرتصادفی و سیستماتیک انتخاب شدند. در ابتدا بر اساس میانگین سطح و عمق پارامترهای کیفی و با استفاده از توابع درون‌یابی در محیط gis، مدل شاخص irwqi تهیه گردید. سپس از ضریب همبستگی پیرسونی شاخص کیفیت آب با مجاورت ایستگاه‌های نمونه‌برداری از زه‌آبهای کاربری اراضی با استفاده از روش بافر‌سازی جهت تعیین تاثیر کاربری اراضی استفاده گردید. نتایج نشان داد که شاخص‌ irwqi با ضریب همبستگی 0/78 و پارامترهای po43، no3 و tds به ترتیب با ضرایب همبستگی جزئی 0/82، 0/64 و 0/62 ناشی از آلودگی زه‌آب‌های کاربری‌های کشاورزی و مسکونی در نیمه جنوبی و غربی تالاب است. همچنین نتایج تاثیر مکانی زمانی کاربری اراضی با استفاده از روش‌های آماری و gis نشان داد که در فصل بهار و ابتدای پاییز با ضرایب همبستگی 0/70 و 0/59 بیشترین تاثیر و تابستان با ضریب همبستگی کمتر از 0/1، کمترین تاثیر بر کیفیت آب تالاب چغاخور ایجاد می‌شود. بیشترین میزان تروفی و بدترین وضعیت کیفی در دمای 13/5-10/5- oc سطح آب در نیمه ابتدایی ماههای بهار و پاییز با وضعیت متوسط تا نسبتا خوب 50 تا 61 به‌ دلیل افزایش فعالیتهای کشاورزی، سیلابها و بارندگی‌های فصلی  و بهترین آن در دما‌های بیشتر از oc 19/5 و کمتر از oc 6 سطح آب در فصول تابستان و نیمه ابتدایی زمستان با وضعیت خوب 70 تا 82 به دلیل کاهش فعالیت‌های کشاورزی، سیلاب‌ها و زه‌آبهای ناشی از بارندگی‌های فصلی است.

Survey of Spatiotemporal Impact of Land Use on Water Quality in Chaghakhor Wetland Using IRWQI Index and Statistical Methods

Purpose of this study is to use the physicochemical parameters (DO, pH, NO3, PO43, TDS, and TSI) and water quality index of IRWQI to assess the pollution and spatiotemporal impact of land use on water quality in Chaghakhor wetland in ChaharmahaloBakhtiari province, Iran. Twelve stations were selected for the sling and measurement based on a systematic nonrandom method. At first, index model of IRWQI was prepared in GIS environment based on average of surface and depth of qualitative parameters by interpolation functions. Results demonstrated that IRWQI index with the Pearson correlation coefficient of 0.78 and the parameters of PO43, NO3 and TDS with the partial correlation coefficients of 0.82, 0.64, and 0.62, respectively were caused by the sewage pollution of farmlands and residential area in the south and the west half of the wetland. Also using the GIS based spatiotemporal impacts of the land use using statistical methods showed that the highest impact on the water quality of Coghakhor Wetland is created in spring and early autumn with correlation coefficients of 0.70 and 0.59. The lowest impact is reached in the summer with correlation coefficient of less than 0.1. Maximum trophic state and the worst quality status is resulted for the surface water temperature of 10.5 to 13.5 °C and in the first half of autumn and spring. The status was shown as moderate to fairly good with values of 50 to 61 for this condition which is due to the increased agricultural activities, floods, and seasonal rainfalls. The best quality is reported for water surface temperatures of either more than 19.5 °C or less than 6 °C in the summer and the first half of winter. The Status for this condition was 70 to 82 which is due to the decreased agricultural activities, floods, and the drainage resulted from the seasonal rainfalls.