سهم بندی منابع تغذیه کننده آب تالاب کانی برازان به کمک روشهای هیدروژئوشیمیایی و ایزوتوپهای پایدار

همزمان با کاهش سطح آب دریاچه ارومیه، عمق تالاب‌های این دریاچه از جمله تالاب کانی‌برازان در طی دوره‌های ترسالی و خشک سالی کاهش یافته است و نقش منابع مختلف آبی در تغذیه این تالاب مشخص نگردیده است. در این پژوهش فعل و انفعال هیدروژئوشیمی بین منابع آب سطحی (تالاب، رودخانه‌های ورودی به تالاب و چشمه‌ها)، آب‌های زیرزمینی و بارش در حوضه تالاب کانی‌برازان در شهرستان مهاباد (شمال غرب ایران) با استفاده از ردیاب‌های طبیعی، ایزوتوپ‌های پایدار (18o و 2h) و ژئوشیمی آب شامل آنیون‌ها(-so_4(2-) ،hco_3(2-) ،co_3(2-)، cl) و کاتیون‌ها (+ca(2+)، mg(2+)، k+، na) طی یک سال آبی (پاییز 97 تا تابستان 98) مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به نتایج به دست آمده از داد‌ه‌های ایزوتوپ‌های پایدار، شیب معادله خطی چشمه‌ها برابر 5/6 و شیب معادله خطی تالاب برابر 4/37 برآورد گردید. داده‌های ژئوشیمی نشان می‌دهد بیش‌ترین مقدار آنیون و کاتیون در نمونه‌های چاه، چشمه و تالاب به ترتیب متعلق به +cl- ،na و در نمونه‌های رودخانه بیش‌ترین مقدار آنیون و کاتیون از نوع hco_3(2-) و ca(2+)است. همچنین نمودار پایپر تغذیه تالاب را توسط چشمه با استفاده از داده‌های هیدروژئوشیمی احراز نمود. بررسی نتایج آماری نشان داد که نمونه‌های آب تالاب نسبت به آب باران، رودخانه و چاه اختلاف معنی‌داری داشته و با نمونه‌های چشمه همبستگی معنی‌داری را نشان می‌دهد. بنابراین چشمه‌ها نسبت به سایر منابع آب بیش‌ترین مقدار تخلیه آب به تالاب را در حالت طبیعی و بدون شرایط تنظیمی دارند. ازاین‌رو جهت مدیریت بهینه تالاب کانی‌برازان، بهره‌برداری و استفاده صحیح از آب چشمه‌های موجود در حوضه

studying the contribution of water resources recharging the kani brazan wetland using hydrogeochemical and stable isotope approaches

simultanuous with the decrease in water level of lake urmia, the depth of its wetlands, including the kani brazan wetland, has decreased during wet and dry periods. in this research, the hydrogeochemical interaction between surface water sources (wetland, rivers entering the wetland and springs), groundwater, and precipitation have been investigated in the watershed of kani brazan wetland in mahabad city (northwest of iran) for one year (fall 2018 to summer 2019) using natural tracers, stable isotopes (2h,18o) and water geochemistry including anions (so_4(2-) ،hco_3(2-) ، co_3(2-)، cl-) and cations (ca(2+)، mg(2+)، k+، na+). according to the results obtained from stable isotopes, the slope of the linear equation of the springs was estimated as 5.6 and that of the wetland was estimated as 4.73. the geochemical data show that the highest amount of anion and cations in samples from the well, spring and wetland belong to cl-, na+ respectively. in river samples, the highest amount of anions and cations are hco_3(2-) and ca(2+). also, the piper diagram using hydrogeochemical verified the feeding of the wetland by the spring. the statistical results showed that the water samples from the wetland are significantly different from the samples from the rainwater, river and well but showed a meaningful correlation with the spring samples. therefore, in a natural state and without regulatory conditions, springs discharge the highest amount of water into the wetland compared to other recharging sources. therefore, for the optimal management of kani brazan wetland, the correct exploitation and use of the water of the springs in the studied area is of particular importance.