ارزیابی آلودگی نیترات و فسفات تالاب میانکاله با استفاده از مدل wasp

مدل ‌سازی کیفیت آب درک بهتر ما از فرآیندهای در حال وقوع در یک پیکره آبی و برنامه‌های حفاظتی برای رسیدگی به آن‌ها را تسهیل می‌کند. مدل wasp در این مطالعه برای ارزیابی مقدار آلودگی نیترات و فسفات تالاب میانکاله استفاده شد. محیط تالاب به 76 بخش با جزئیات مورفولوژیکی، محیطی و جریان مربوطه به عنوان ورودی مدل تقسیم شد. غلظت ماهانه پارامترهای نیترات و فسفات طی 8 دوره نمونه‎‌برداری (98-1397) از آب تالاب و در 6 ایستگاه دهنه‌چپقلی، میان‌قلعه، بندر گز، قره‌سو، اسماعیل‌سای و گلوگاه به‌عنوان ورودی مدل معرفی شدند. واسنجی و صحت‌سنجی مدل به ترتیب با استفاده از 4 دوره آماری اولیه و ثانویه انجام شد. ارزیابی عملکرد مدل براساس سه شاخص r^2، rmse و cp نشان‌دهنده عملکرد قابل قبول مدل در شبیه‌سازی پارامترهای مورد بررسی بود. غلظت نیترات شبیه‌سازی شده در همه ایستگاه‌ها در محدوده مجاز (32/42-1/81) قرار گرفت. اما غلظت فسفات از محدوده مجاز (0/070-0/016) در همه ایستگاه‌ها بیشتر بوده است که نشان‌دهنده زوال کیفیت آب تالاب می‌باشد. بنابراین مدیریت صحیح تخلیه پساب مراکز مختلف، پایش کمی و کیفی آب تالاب، استفاده از کودهای ارگانیک در اراضی کشاورزی و مزارع آبزی‌پروری می‌تواند موجب کنترل و عدم تشدید میزان آلودگی فسفات و نیترات در تالاب شود.

assessing nitrate and phosphate pollution in miankaleh wetland using wasp model

water quality modeling facilitates a better understanding of the processes occurring in a water body as well as the conservation programs to address them. the wasp model was used in this study to evaluate the amount of nitrate and phosphate pollution in miankala wetland. the wetland environment was divided into 76 sections with morphological, environmental and flow details as input to the model. the monthly concentration of nitrate and phosphate parameters during 8 sampling periods (2018-2019) from the lagoon water and 6 stations of dahaneh-ye chopoghli, miyan ghaleh, bandar-e-gaz, gharehsu, ismaeilsay and galogah were introduced as the input to the model. calibration and validation of the model were done using 4 primary and secondary statistical periods, respectively. the performance evaluation of the model based on the three indices of r2, rmse and cp showed the acceptable performance of the model in simulating the studied parameters. the simulated nitrate concentration in all stations was within the permissible range (1.81-32.42). the concentration of phosphate was on the other hand higher than the allowed range (0.016-0.070) in all stations, which indicates the deterioration of water quality in the lagoon. therefore, the correct management of wastewater discharge from different centers, quantitative and qualitative monitoring of the wetland water, and the use of organic fertilizers in agricultural lands and aquaculture farms can control and prevent the increase of phosphate and nitrate pollution in the wetland.