کاربرد روش پس‌پردازش مقیاس‌دهی خطی برای تصحیح اریبی برونداد مدل‌های اقلیمی cmip6

گرمایش سامانه‌ی اقلیمی الگوهای بارش و دما را تغییر می‌دهد. در این مطالعه روش پس‌پردازش مقیاس‌بندی خطی برای تصحیح اریبی برونداد هشت مدل اقلیمی (gcm) از مجموعه‌ی مدل‌های فاز ششم پروژه‌ی مقایسه‌ی مدل جفت شده (cmip6) به کار رفت. همچنین عملکرد این مدل‌ها برای شبیه‌سازی دما و بارش در دشت همدان-بهار در دوره‌ی تاریخی 1990 تا 2014 ارزیابی شد. براساس نتایج حاصل، سه مدل cmcc-esm2، miroc 6 و noresm2-mm که دارای کمترین مقدار میانگین مربع خطای ریشه و بیشترین مقادیر کارایی نش-ساتکلیف و ضریب همبستگی بودند انتخاب و از میانگین برونداد آن‌ها برای پیش‌نگری فراسنجه‌های بارش و دمای کمینه و بیشنه برای سه دوره‌ی 25 ساله در آینده تحت سه سناریوی خوش‌بینانه (ssp1-2.6)، میانه (ssp2-4.5) و بدبینانه (ssp5-8.5) استفاده شد. براساس یافته‌ها روش مقیاس‌بندی خطی عملکرد مناسبی را برای ریزمقیاس‌نمایی مدل‌های گزارش ششم دارا می‌باشد. همچنین با توجه به پیش‌نگری‌های اقلیمی، در همه‌ی دوره‌های زمانی عمدتاً بارش در فصل‌های تابستان و پائیز کاهش و در فصل بهار افزایش می‌یابد. بیشترین مقدار متوسط کاهش بارش در هر سه دوره در تابستان تحت سناریوی ssp5-8.5 و به مقدار 61 درصد رخ داد. همچنین دمای کمینه و بیشینه در هر سه دوره و تحت هر سه سناریو، افزایش خواهد یافت. بیشترین افزایش دما مربوط به فصل زمستان و ماه‌های ژانویه و فوریه می‌باشد. پیش‌نگری فراسنجه‌های اقلیمی با استفاده از مدل‌های برگزیده در این مطالعه می‌تواند مبنایی برای برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب و توسعه‌ی اقدامات لازم برای سازگاری با تغییر اقلیم در منطقه‌ی همدان-بهار باشد.

application of linear scaling post-processing method for bias correction of climate models retrieved from cmip6

global warming changes precipitation and temperature patterns. in this study, the linear scaling post-processing method was used to correct the biases of seven climate models (gcms) under the coupled model intercomparison project phase 6 (cmip6). also, the performance of these models was evaluated for simulating temperature and precipitation in the hamedan-bahar plain in the baseline period of 1990 to 2014. three performance indicators (mean square root error, nash-sutcliffe, coefficient of correlation) were used to quantify the models᾽ reproducibility to climatic parameters for the historical period (1990–2014). based on the results, cmcc-esm2, miroc 6, and noresm2-mm models were selected and their ensemble were used to project temperature and precipitation in near (2026–2050), mid (2051-2075) and far futures (2076-2100) under three socioeconomic shared pathway (ssp) 1–2.6, 2–4.5 and 5–8.5. based on the obtained results, in all three periods, the average precipitation decrease in summer is higher than the other seasons, and the highest amount of decrease will occur in the mid future period under the ssp5-8.5 scenario (67%). moreover, the minimum and maximum temperatures increased in all three future periods and under all three scenarios. the highest increase of temperature occurred in january and february. predicting climate parameters using selected models in this study can be a basis for planning and managing water resources and developing the necessary measures to climate change adaptation in hamadan-bahar region.