ارزیابی میدانی عملکرد دستگاه خودکار تخمین غلظت رسوب معلّق رودخانه مبتنی بر الکترونیک نوری

امروزه مباحث مربوط به فرسایش خاک به‌عنوان یکی از بحث‌های مهم در مدیریت آبخیز مطرح است. بر همین اساس درک فرآیند فرسایش خاک در سطح  آبخیزها مستلزم جمع‌آوری اطلاعات مناسب، دقیق و با فاصله زمانی مطلوب با استفاده از وسایل مناسب اندازه‌گیری است. حال با توجه به اهمیت برآورد رسوب معلق در کلیه مطالعات هیدرولوژی و هیدرولیک و طراحی‌های مبتنی بر آن‌ها، طی طرح حاضر مبادرت به ساخت یک دستگاه اولیه نمونه‌بردار و برآوردکننده غلظت رسوب معلق خودکار به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم مطالعات رسوبات رودخانه‌ای شد، تا از این طریق زمینه‌های درک بیش‌تر فرآیندهای حاکم فرسایش خاک و تولید رسوب از طریق اندازه‌گیری لازم با دقت زمانی مناسب فراهم شود. در همین راستا و بر اساس تجربه‌های پیشین، اقدامات اجرایی لازم برای بهینه‌سازی بخش‌های مکانیکی و الکترونیک نوری مبتنی بر تعیین نوع و منبع نور، ‌آرایه و چیدمان بخش‌های مختلف انجام شد. آزمون میدانی دستگاه ساخته‌شده در چند رودخانه در شمال کشور نیز بر تطابق بالای داده‌های مشاهداتی و تخمینی رسوب معلق با ضریب هم‌بستگی بیش از 93/25 درصد در دامنه غلظتی موردبررسی دلالت دارد. پیش‌بینی می‌شود نمونه‌بردار طراحی‌شده،‌ تخمین‌های مناسب برای ارزیابی غلظت رسوب معلق در دامنه غالب در جریان‌های آبی با هزینه و نیروی قابل‌قبول و به‌ویژه در شرایط خاص، تمام ساعات شبانه‌روز و حتی مناطق دوردست را مهیا نماید.

field assessment of automatic device performance for estimating the river suspended sediment concentration based on opto-electronic technology

nowadays, issues related to soil erosion are one of the most critical issues and one of the major concerns in watershed management. accordingly, knowledge on soil erosion process at watershed scale needs proper, suitable, accurate, and desirable temporal resolution data collection using appropriate device. an innovative device is designed and manufactured through this research for automatic sampling and measuring suspended sediment concentration. this aimed at a better understanding of the processes of soil erosion and sediment yield through better time-distributed measurements. the background of studies and research related to the project has been reviewed worldwide and based on previous experiences, manufacturing the mechanical part of the system was carried out and completed. also, the necessary laboratory practices for designing, formulating, and simulating the electronic parts were performed. numerous tests and attempts were made to optimize the mechanical and opto-electronic parts based on determining different arrangements and sources of light. the field test of the device in several rivers in the northern iran indicated a high agreement of more than 93.25% between the observed and estimated suspended sediment concentrations. the designed sampler is expected to provide suitable estimates on concentration of suspended sediment in the dominant range in watercourses with acceptable, affordable cost and energy, particularly in special conditions such as floods, in the entire day and night hours, and even for remote areas.