هیدروکربن های آروماتیک حلقوی pahs))در رسوبات رودخانه حفاظت شده سرد آبرود استان مازندران

با افزایش جمعیت، پیشرفت تکنولوژی و توسعه صنایع مختلف، توسعه کشاورزی، استفاده روزافزون از سوخت های فسیلی موجب گردیده است تا میزان زیادی از فاضلاب های صنعتی و شهری که دارای ترکیبات شیمیایی مختلف هستند، وارد اکوسیستم های آبی گردند. هدف از انجام این تحقیق تعیین غلظت و پراکنش هیدروکربن های آروماتیک حلقوی و منشا این ترکیبات در رودخانه حفاظت‎شده سرد آبرود در استان مازندران است. نمونه‎برداری رسوبات سطحی بستر رودخانه توسط گرب ون وین در 4 ایستگاه (کریم آباد، گیل‎کلا، عباس‎کلا و مصب‎رود سردآبرود) انجام شد. استخراج و آنالیز ترکیباتpahs ، باروش استاندارد سوکسله، طی دو مرحله کروماتوگرافی ستونی و دستگاه کروماتوگرافی گازی طیف‎سنجی جرمی انجام شد. بیشترین میزان کل این ترکیبات در مصب رودخانه با غلظت ng.g1 40/173± 89/1059 و کمترین، در ایستگاه کریم‎آباد در بالادست رودخانه با غلظت ng.g1 22/39 ± 42/141 مشاهده شد. روند تجمع ترکیبات pah در رسوبات نشان داد که از بالادست رودخانه به پایین‌دست، غلظت ترکیبات pahs افزایش می‎یابد. تعیین منشا ترکیبات در رسوبات با استفاده از نسبتهای تشخیصی ایزومری نشان داد که ترکیبات pahs عمدتاً اختلاطی از منابع پتروژنیک و پایروژنیک هستند. رسوبات سطحی رودخانه سردآبرود بر اساس رهنمود کیفیت رسوب noaa از نظر غلظت هیدروکربن های پلی آروماتیک در سطح متوسط آلودگی قرار دارند. برداشت شن و ماسه در مسیر رودخانه، ورود پسابهای کشاورزی مزارع اطراف، افزایش شهرنشینی، تردد و ترافیک اتومبیل ها در منطقه و میزان نسبتاً بالای بارندگی و رواناب‎های شهری باعث ایجاد آلودگی حاصل از ترکیبات هیدروکربن های آروماتیک در رسوبات رودخانه شده است.

Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in Sardabroud protected river sediments of Mazandaran province

The purpose of this study is to determine the concentration and distribution of cyclic aromatic hydrocarbons and the origin of these compounds in the protected river Sardabrood in Mazandaran province. Sampling of surface sediments of the riverbed was done from different stations (Karimabad, Gil Kola, Abbas Kola and the estuary of Sardabroud). To extract and analyze PAH compounds, by Soxhlet method, column chromatography and gas chromatographymass spectrometry was performed in two stages. The highest total amount compounds was observed in the estuary 109.89 17 173.40 ng.g1 and the lowest concentration in Karimabad station ng.g1 of 141.39 ± 42.22 ng. The trend of accumulation of PAH in sediments showed that from upstream to downstream PAH concentration increases. Determining the origin of compounds in sediments using isomeric diagnostic ratios showed that PAH are mainly a mixture of petrogenic and pyrogenic sources. Surface sediments are in the average level of pollution in terms of polyaromatic hydrocarbon concentration according to NOAA sediment quality guidelines. The presence of a sand factory along the river, the entry of agricultural effluents into the surrounding fields, increased urbanization; car traffic and the relatively high amount of rainfall and urban runoff have caused the pollution of aromatic hydrocarbon compounds in the river sediments.