تحلیل فراوانی چندمتغیره دبی اوج، بار رسوب معلق و بستر در حوضه کرج

برآورد بار رسوب معلق و بستر حمل‌شده توسط جریان، برای برنامه‌ریزی و ذخیره منابع آب مخازن سدها، مدیریت آبخیز، حفاظت سواحل و محیط زیست حائز اهمیت است. در این تحقیق تحلیل فراوانی چند‌متغیره بین مقادیر حداکثر سالانه دبی سیل، بار رسوب معلق و بار رسوب بستر در ایستگاه هیدرومتری سیرا کرج با توابع مفصل مختلف انجام شد. دوره زمانی مشترک بین متغیرهای بار رسوب معلق و بار رسوب بستر از سال آبی 89-1388 تا 1398-99 تعیین گردید. نتایج نشان می‌دهد که برترین توابع مفصل در تحلیل وابستگی بین متغیرهای دبی سیل- بار رسوب معلق، دبی سی- بار رسوب بستر و بار رسوب معلق- بار رسوب بستر به ترتیبtawn،  shih-louis و gaussian است. نتایج نشان می‌دهد که به ازای دوره بازگشت توام با سناریو “or” برابر با 10 سال، مقادیر دبی سیل، بار رسوب معلق و بستر به ترتیب برابر با 125 مترمکعب در ثانیه، 100 هزار تن در روز و 2500 تن در روز می‌باشد. مقادیر با حداکثر احتمال وقوع بار رسوب معلق و بار رسوب بستر برای دوره بازگشت توام با سناریو “and” برابر با 10سال، به ترتیب برابر با 45000 تن در روز و 1500 تن در روز است. نتایج نشان می‌دهد که بر اساس سناریو and برای دوره بازگشت توام، مقادیر طراحی چندمتغیره بار رسوب معلق و بستر کوچکتر از مقادیر تک متغیره هستند. بنابراین نادیده‌گرفتن همبستگی بین بار رسوب معلق و بستر و دبی سیل ممکن است بطور قابل‌توجهی مقدار واقعی رسوب را بیشتر برآورد کند، در نتیجه احتمال وقوع متناظر بیشتر برآورد شود.

Multivariate Frequency Analysis of Peak Discharge and Suspended and Bed Sediment Load in Karaj Basin

Estimation of suspended and bed sediment load transferred by streamflow is important for planning and storing water in dam reservoirs, watershed management, coastal and environment protection. In this study, multivariate frequency analysis was performed between the maximum annual values of flood discharge, suspended sediment load and bed sediment load in Sierra Karaj hydrometric station with different copula functions. The common time period between the variables of suspended sediment load and bed sediment load was determined from the water year of 20092010 to 20192020. The results showed that the best copula functions in the analysis of dependency between the variables of flood dischargesuspended sediment load, flood dischargebed sediment load and suspended sediment loadbed sediment load are Tawn, ShihLouis and Gaussian, respectively. The results showed that for the joint return period equal to 10 years for the “OR” scenario, the values of flood discharge, suspended sediment load and bed sediment load are respectively equal to 125 cubic meters per second, 100 thousand tons per day and 2500 tons per day. Maximum probability of occurrence of suspended sediment load and bed sediment load for joint return period equal to 10 years for “AND” scenario are equal to 45000 tons per day and 1500 tons per day, respectively. According to the &AND& scenario for the joint return period, the multivariate design quantiles of the suspended and bed sediment loads are smaller than the univariate quantiles. Therefore, ignoring the correlation between suspended and bed sediment load and flood discharge may significantly overestimate the actual sediment value and, consequently, overestimate the corresponding occurrence probability.