بررسی وضعیت بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی دشت ابهر و تعیین حداکثر عمق کف شکنی چاه‌ها

محدودیت منابع آب شیرین در کشور ما و نیاز روزافزون به منابع آبی پایدار موجب توجه ویژه به آب‌های زیرزمینی شده است. این در حالی است که تجدید‌پذیری آبخوان‌ها در اثر خشک‌سالی و تغییرات اقلیمی کاهش یافته است. منابع آب زیرزمینی دشت ابهر تامین کننده نیاز عمده شهرستان‌های ابهر و خرمدره، در اثر حفر چاه‌های متعدد، با افت سطح ایستابی چشم‌گیری مواجه گشته و در نتیجه کف شکنی چاه‌ها به عنوان راهکار مورد استفاده قرار گرفته است. در این پژوهش منابع آب زیرزمینی دشت ابهر به منظور تعیین حداکثر عمق کف شکنی چاه‌ها بررسی گردیده است. بدین منظور، حجم آبخوان دشت ابهر با استفاده از نرم‌افزار arcgis تعیین شد. براساس وضعیت فعلی دشت و سیاست‌های مدیریت منابع آب آن، سه سناریوی پیش‌بینی وضعیت آینده آبخوان دشت تهیه و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج هر سه سناریو نشان می‌دهد در صورت ادامه رویه بهره‌برداری فعلی، قسمت وسیعی از بخش غربی دشت طی 25 سال آینده کاملاً خشک شده و وسعت اشباع آبخوان به 65 درصد اندازه فعلی کاهش خواهد یافت. نتایج حاصل بیانگر نقش موثر محدود ساختن عمق چاه‌های کشاورزی به عنوان یک راهبرد مدیریتی در جلوگیری از خشک شدن آبخوان و کند شدن روند کاهش وسعت اشباع آن می‌باشد.

An Investigation into Groundwater Exploitation in Abhar Plain and Determination of Maximum Well Deepening

Limitated fresh water resources in Iran and increasing need for sustainable water resources have attracted great attention to groundwater. However, the renewability of aquifers has worsened owing to drought and climate changes. Groundwater supplies in Abhar plain which provide water for Abhar and Khorramdareh cities have been dramatically affected by overdrilling, which resulted in a sharp drop in the water level. Consequently, deepening of wells has been applied in this area. In this study, the groundwater resources of Abhar plain were investigated to determine the optimum depth in well deepening. To this end, Abhar plain aquifer volume was determined using ArcGIS software. Considering the current conditions of the plain and water resources management policies, three different scenarios were used to predict and evaluate the future conditions of the plain aquifer. The results of these scenarios demonstrated that in the case of current exploitation method, a large area of the western part of the plain would thoroughly dry over the next 25 years, and the saturated aquifer extent will diminish to 65% of the current level. The study findings illustrated the critical role of limiting the agricultural well depth as a management strategy in retarding the aquifer drying trend and slowing down the decreasing rate of the saturated aquifer level.