بررسی اثرات تغییر‌اقلیم بر سیستم‌های منابع آب و کشاورزی در چارچوب ارزیابی ریسک منطقه‌ای ( مطالعه موردی:حوضه دریاچه زریبار)

پدیده تغییر‌اقلیم و پیش‌بینی اثرات آن بر کره زمین به‌منظور کاهش آسیب‌پذیری و مقابله با آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. از جمله موضوعات مهم در مطالعات تغییر‌اقلیم عدم‌قطعیت عمیق این پدیده و تحلیل چشم انداز آتی متغیر‌ها در این شرایط است. در این مطالعه تلاش گردید با استفاده از روش ارزیابی ریسک منطقه‌ای (rra) به بررسی جامع شرایط حوضه‌های آبریز در شرایط عدم‌قطعیت پرداخته شود. بدین منظور حوضه دریاچه زریبار به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید. در این راستا از مدل واسنجی شده swat برای شبیه‌سازی حوضه در شرایط تغییر‌اقلیم استفاده گردید. برای تحلیل اثرات تغییر‌اقلیم خروجی‌های ریز مقیاس شده سناریو‌های rcp2.6، rcp4.5 و rcp8.5 از 9 مدل gcm در دوره مبنا (2005-1976) و سه دوره پیش‌بینی (2040-2011، 2070-2041 و 2100-2071) جهت پیش‌بینی اثرات تغییر‌اقلیم در حوضه به مدل وارد گردید. نتایج حاصل از بررسی خروجی‌ها نشان می‌دهد که مقدار میانگین سالانه دما در دوره اول 0.3، در دوره دوم 0.6 و دوره سوم 1 درجه سلسیوس افزایش خواهد یافت. همچنین میانگین سالانه بارش در منطقه در سه دوره به‌ترتیب 38.5، 66 و 87.1 میلی‌متر افزایش خواهد یافت. بررسی اثرات تغییر‌اقلیم بر گیرنده‌های خطر در حوضه زریبار در چارچوب ارزیابی ریسک منطقه‌ای نشان دهنده این است که عملکرد محصولات کشاورزی و تغذیه آبخوان در معرض بیشترین آسیب ناشی از این پدیده هستند. گندم دیم در میان محصولات کشت شده در منطقه بیشترین حساسیت را نسبت به تغییرات پیش‌بینی شده نشان داده است. این نتایج همگی لزوم بستر‌سازی‌های مناسب در منطقه جهت سازگاری با اثرات تغییر‌اقلیم را تاکید می‌کند.